E deftere geçenler e faturaya geçmek zorunda mı

E deftere geçenler e faturaya geçmek zorunda mı
Kadir Demirba�
Serbest Muhasebeci Mali M��avir
Ba��ms�z Denet�i


E deftere geçenler e faturaya geçmek zorunda mı

E DEFTER UYGULAMASINA DÂH�L OLMA ZORUNLULU�U

A�a��da say�lan mükelleflerin e-Defter uygulamas�na dâhil olmalar� zorunludur.

1- e-Fatura uygulamas�na geçi� zorunlulu�u bulunan mükellefler.

2- Türk Ticaret Kanununun 397 nci maddesinin dördüncü f�kras� uyar�nca ba��ms�z denetime tabi olan �irketler.

Ba��ms�z denetime tabi olup, gerekli �artlar� ta��mayanlar art�k E Defter uygulamas�na geçme zorunlulu�u vard�r.

Gelir �daresi Ba�kanl���, gerek gördü�ü zaman yapt��� çal��malar neticesinde, yaz�l� bildirim yapmak ve geçi� haz�rl�klar� için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-Defter uygulamas�na geçme zorunlulu�u getirmeye yetkilidir. Kendisine yaz�l� bildirim yap�lan mükelleflerin, yaz�l� bildirimde belirtilen süreler içinde e-Defter uygulamas�na dâhil olmas� gerekmektedir.

Gerekli zorunlu �artlar� ta��mayanlar, kendi istekleriyle E Deftere geçmeleri mümkündür. Ayr�ca, Defter Beyan Sistemi d���nda kalan mükellefler istemeleri halinde E Deftere uygulamas�na dahil olmas� mümkündür. �ste�e ba�l� olarak E Defter uygulamas�na geçenler, ba�vurular�n� izleyen ay�n ba��ndan itibaren geçebilirler.

E Defter uygulamas�na geçme zorunlulu�u olan mükellefler; tam bölünme, birle�me veya tür de�i�ikli�ine gitmeleri halinde devredilen veya birle�ilen mükellefler ile yeni tüzel ki�i mükellefler E Defter uygulamas�na geçmek zorundad�r. Geçme süresi ticaret siciline tescil tarihini izleyen ay�n ba��ndan itibaren 3 ay� geçemez.

E Defter uygulamas�na dâhil olma zorunlulu�u bulunan mükelleflerden;

1- e-Fatura uygulamas�na geçi� zorunlulu�u bulunan mükellefler, e-Fatura uygulamas�na geçi� süresi içinde (e-Fatura uygulamas�na y�l içinde zorunlu olarak geçen mükellefler bak�m�ndan izleyen y�l�n ba��ndan itibaren),

2-  Tebli� yay�m tarihi itibar�yla Türk Ticaret Kanununun 397 nci maddesinin dördüncü f�kras� uyar�nca ba��ms�z denetime tabi olan �irketler 1/1/2020 tarihinden itibaren, 2020 ve müteakip y�llarda ba��ms�z denetime tabi olma �artlar�n� sa�layan mükellefler ise �artlar�n sa�land��� y�l� takip eden y�l�n ba��ndan itibaren, e-Defter uygulamas�na geçmek ve edefter.gov.tr adresinde format ve standard� belirlenen defterleri e-Defter olarak tutmak zorundad�rlar.

Zorunluluk getirildi�i halde e-Defter uygulamas�na süresi içinde geçmeyen mükellefler hakk�nda Vergi Usul Kanununda öngörülen cezai hükümler uygulan�r.

E FATURAYA GEÇENLER E DEFTER UYGULAMASINA GEÇME ZORUNLULU�U VAR MI?

Zorunlu �artlar� ta��yanlar, E Faturaya uygulamas�nda tabi olanlar, y�l içerisinde  E Deftere de geçmek zorundad�rlar. Örne�in, E Fatura için 2018 y�l� ve 2019 y�l� brüt sat�� has�lat� 5.000.000,00 TL olanlar 1/7/2020 tarihi itibar�yla     E Faturaya geçmek zorunda ve 1/1/2021 tarihi itibar�yla E Deftere uygulamas�na geçmek zorundad�rlar.

Ancak, iste�e ba�l� olarak E Faturaya geçenler E Deftere geçme mecburiyetleri yoktur. Örne�in, 2018 brüt sat�� has�lat� 3.000.000,00 TL olanlar, 2020 y�l�nda iste�e ba�l� bir �ekilde E Fatura ‘ ya geçenler, gerekli zorunlu �artlar� ta��mad��� için E Deftere geçme mecburiyetleri yoktur. �sterlerse E Deftere geçerler.

E DEFTERE BA�VURU

Gerek zorunlu olarak gerekse ihtiyari olarak defterlerini elektronik ortamda olu�turacak, kaydedecek, muhafaza ve ibraz edecek gerçek ve tüzel ki�i mükelleflerin a�a��da yer alan �artlar� yerine getirerek edefter.gov.tr adresinde yay�mlanan ba�vuru k�lavuzuna uygun olarak e-Defter uygulamas�na ba�vuruda bulunmas� gerekmektedir.

a) Gerçek ki�i mükelleflerin Elektronik �mza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya bu Tebli� çerçevesinde Mali Mühür temin etmi� olmalar�.

b) Tüzel ki�i mükelleflerin  Mali Mühür temin etmi� olmalar�.

c) e-Defterin tutulmas�, kaydedilmesi, onaylanmas�, saklanmas� ve ibraz�nda kullan�lacak yaz�l�m�n, Ba�kanl�ktan uyumluluk onay� alm�� bir yaz�l�m olmas�.

Ba�kanl�k veya Genel Müdürlük, gerek görmesi halinde ba�vuru sürecinde edefter.gov.tr adresinde yay�mlanan k�lavuzlara ilave olarak di�er teknik bilgi ve belge talebinde bulunabilir.

E DEFTER DOSYALARININ OLU�TURULMASI VE BERAT DOSYALARININ E DEFTER UYGULAMASINA YÜKLENMES�

E-Defter uygulamas�na dâhil olanlar,

  • edefter.gov.tr adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak ayl�k dönemler itibar�yla E-Defterlerini olu�turmaya ve saklamaya ba�layacaklard�r.
  • E-Defter uygulamas�na dahil olan mükellefler dahil olduklar� aydan itibaren söz konusu defterlerini kâ��t ortam�nda tutamazlar. Bu mükelleflerin ka��t ortam�nda tuttuklar� defterler hiç tutulmam�� say�l�r.

Vergi Usul Kanununun 219 uncu maddesinin (b) bendinde belirtilen ve defter kayd� yerine geçecek belgelerin (bundan sonra “Muhasebe Fi�i” olarak an�lacakt�r), e-Defter kay�tlar� ile birlikte muhafaza edilmesi ve yetkili mercileri taraf�ndan istenildi�inde ibraz edilmesi zorunludur.

E-Defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ay�na ait berat�n al�nmas� aç�l�� onay�, son ay�na ait berat�n al�nmas� kapan�� onay�, di�er aylara ait beratlar�n al�nmas� ise ilgili aylara ait defterlerin noter onay� yerine geçer.

Uygulamadan yararlananlar ayl�k dönemler halinde olu�turacaklar� e-Defter ve berat dosyalar�n�, a�a��da belirtilen sürelerde olu�turmak, NES veya Mali Mühürle zaman damgal� imzalamak/onaylamak ve berat dosyalar� e-Defter uygulamas�na yüklemek suretiyle Ba�kanl�kça onayl� halini almak zorundad�rlar:

1- Defter ve berat dosyalar�n�n ilgili oldu�u ay� takip eden üçüncü ay�n son gününe kadar,

2- Hesap dönemlerinin son ay�na ait defter ve berat dosyalar�, gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verildi�i ay�n son gününe kadar.

3- Dileyen mükellefler, her hesap dönemine ili�kin ilk ayda (hesap dönemi içinde i�e ba�layanlarda i�e ba�lan�lan ayda), tercihlerini e-Defter uygulamas� arac�l���yla elektronik ortamda bildirmeleri �art�yla, her bir geçici vergi döneminin aylar�na ait e-Defter ve berat dosyalar�n� her ay için ayr� ayr� olmak üzere, ilgili oldu�u geçici vergi dönemine ili�kin geçici vergi beyannamesinin verilece�i ay�n sonuna kadar (son dönem geçici vergi dönemine ili�kin aylar�n defter ve berat dosyalar�n�n gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verilece�i ay�n sonuna kadar, kurumlar vergisi mükelleflerinde ise kurumlar vergisi beyannamesinin verilece�i ay�n sonuna kadar) olu�turma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve berat dosyalar�n� e-Defter uygulamas�na yükleyerek Ba�kanl�kça onayl� halini alma imkân�ndan da yararlanabilirler.

Yer alan aç�klamalar çerçevesinde defter ve berat dosyalar�n� olu�turma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Ba�kanl�k onayl� berat dosyalar�n� alma süreleri a�a��daki tabloda belirtilmektedir. 01.01.2020 tarihinden itibaren geçerli olacakt�r.

DÖNEM

AYLIK YÜKLEME TERC�H�NDE BULUNMASI HAL�NDE

GEÇ�C� VERG� DÖNEMLER� BAZINDA YÜKLEME TERC�H�NDE BULUNMASI HAL�NDE

OCAK

N�SAN AYI SONU

OCAK �UBAT MART

MAYIS AYI SONU

�UBAT

MAYIS AYI SONU

MART

HAZ�RAN AYI SONU

N�SAN

TEMMUZ AYI SONU

N�SAN MAYIS HAZ�RAN

A�USTOS AYI SONU

MAYIS

A�USTOS AYI SONU

HAZ�RAN

EYLÜL AYI SONU

TEMMUZ

EK�M AYI SONU

TEMMUZ A�USTOS EYLÜL

KASIM AYI SONU

A�USTOS

KASIM AYI SONU

EYLÜL

ARALIK AYI SONU

EK�M

OCAK AYI SONU

EK�M KASIM ARALIK

GEL�R VEYA KURUMLAR VERG�S� BEYANNAMELER�N�N VER�LECE�� AYIN SONUNA KADAR

KASIM

�UBAT AYI SONU

ARALIK

GEL�R VEYA KURUMLAR VERG�S� BEYANNAMELER�N�N VER�LECE�� AYIN SONUNA KADAR

Ba�kanl�k Mali Mührünü de içeren berat dosyalar� e-Defter tutanlar taraf�ndan e-Defter uygulamas�ndan indirilerek, istenildi�inde yetkili birimlere ibraz edilmek üzere ilgili oldu�u e-Defter dosyalar� ile ili�ikli �ekilde birlikte muhafaza edilir.

E Defter ve berat dosyalar�n�n mükelleflerin kendisine ait Mali Mühür ile beraber imzalanmas� esas olmakla beraber, noter taraf�ndan düzenlenen Gelir �daresi Ba�kanl��� taraf�ndan belirlenen vekaletname ile özel entegratör veya meslek mensuplar�na ait mali mühür le verilebilir.

Ayl�k dönem, sadece onaya sunulan ay�n defter kay�tlar�n� ifade etmekte olup, önceki aylara ait kay�tlar� içermez.

Hesap dönemi veya takvim y�l� içerisinde de e-Defter tutmaya ba�lanabilir. Ancak hesap dönemi veya takvim y�l� içerisinde e-Defter tutmaya ba�layanlar, ba�lad�klar� tarihi izleyen bir ayl�k süre içerisinde eski defterlerine kapan�� tasdiki yapt�racaklard�r.

Herhangi bir kesinti veya sistem ar�zas� nedeni ile beratlar�n Ba�kanl�k taraf�ndan onaylanmas� i�leminin gerçekle�tirilememesi durumunda söz konusu beratlar, NES veya Mali Mühür ile zaman damgal� olarak imzalanacak veya onaylanacakt�r. Bu kapsamda kullan�lacak olan zaman damgalar� TÜB�TAK-UEKAE’ den temin edilecektir. Beratlar�n, Ba�kanl��a sunumunu engelleyen kesinti veya ar�za durumunun ortadan kalkmas�n� takiben ilgili beratlar�n tekrar Ba�kanl�k onay�na sunulmas� i�lemi gerçekle�tirilecektir.

E DEFTER DOSYALARI, BERAT DOSYALARI VE MUHASEBE F��LER�N�N MUHAFAZA VE �BRAZI

e-Defter uygulamas�na dâhil olanlar, muhafaza ve ibraz ödevlerini yerine getirirken a�a��daki hususlara uygun hareket etmek zorundad�rlar:

a) e-Defter dosyalar� ve bunlara ait berat dosyalar� birbirleri ile ili�kili �ekilde elektronik ortamda, muhasebe fi�leri ise ka��t ve/veya elektronik ortamda, istenildi�inde ibraz edilmek üzere muhafaza edilmek zorundad�r.

b) e-Defter dosyalar�,  berat dosyalar� ve elektronik ortamda olu�turulan muhasebe fi�lerinin veri bütünlü�ünün sa�lanmas� ile kayna��n�n inkâr edilmezli�i, NES veya Mali Mühür ile garanti alt�na al�nd��� için ka��t ortam�nda saklanmayacak (ka��t ortamda tutulmas� tercih edilen muhasebe fi�leri hariç) ve elektronik ortamdaki bu dosyalar�n ka��t ortamdaki hali hukuken hüküm ifade etmeyecektir.

c) E Defterleri Türkiye Cumhuriyeti s�n�rlar� içerisinde Muhafaza etmek zorunludur.

d) E Defterleri saklama mecburiyeti 1/1/2020 tarihinden itibaren 10 y�l saklama mecburiyeti vard�r.

 e) E Defter ilk önce mükelleften istenecektir e�er ibraz edilmezse, entegratör firmadan istenir. Entegratör firma da 15 gün içerisinde vermek zorundad�r.

E DEFTER UYGULAMASINDAN YARARLANMA �ZN�N�N �PTAL�

Özel entagratörlerin izinleri iptal edilenler, bir y�l süre ile e-Defter uygulamas�ndan yararlanamazlar.

D��ER HUSUSLAR

E Defter tutanlar, kanunda belirtilen Mücbir Sebeplerden dolay� E Defter ve beratlar�na ait her hangi bir s�k�nt� ya�amalar� durumunda tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari i�letmesinin bulundu�u yetkili mahkemesine ba�vurarak kendisine zayi belgesi verilmesini istemelidir. Zayi belgesini ile birlikte Gelir �daresi Ba�kanl���na yaz�l� bildirim yapmak zorundad�r.

E-Defter tutanlar, E-Defterlerini olu�turduklar� ve muhafaza ettikleri bilgi i�lem sistemlerinin haczedilmesi veya bu sistemlere yetkili mercilerce el konulmas� halinde, durumu en geç üç i� günü içerisinde Gelir �daresi Ba�kanl��a bildirmek ve kay�tlar�n� nas�l tamamlayaca��na ili�kin ayr�nt�l� bir plan sunmak zorundad�r.

16.12.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak g�stermeden yay�nlanamaz. Kaynak g�sterilse dahi, makale aktif link verilerek yay�nlanabilir. Kaynak g�stermeden ve aktif link vermeden yay�nlayanlar hakk�nda yasal i�lem yap�lacakt�r.)

E deftere geçenler e faturaya geçmek zorunda mı

E deftere geçenler e faturaya geçmek zorunda mı

E Fatura olmadan e defter olur mu?

​1 Sıra No'lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde yapılan değişiklik ile e-Defter uygulamasının ön koşullarından olan e-Fatura kullanıcısı olma zorunluluğu kaldırılmıştır. Yani e-Fatura kayıtlı kullanıcısı olmadan e-Defter uygulamasından yararlanılabilir.

E faturaya herkes geçmek zorunda mı?

e-Fatura uygulaması herkes için zorunlu değildir. Gelir İdaresi Başkanlığı, her yıl yaptığı duyurularla e-Fatura uygulaması ve benzeri uygulamalara zorunlu olarak geçiş yapacak mükellef gruplarını bildirir.

2022 de kimler e faturaya geçmek zorunda?

Resmi Gazete'de yayınlanan tebliğe göre 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemleri için 5 milyon ₺, 2021 için 4 milyon ₺, 2022 ve sonrası hesap dönemleri için 3 milyon ₺ üzeri satış gelirine sahip olan mükelleflerin e-Fatura programına geçişleri zorunlu hale geldi.

E faturaya geçenler e deftere ne zaman geçer?

Bu noktada “e Fatura mükellefi e defter tutmak zorunda mı?” sorusuna da cevap verelim. 1 Temmuz 2022 tarihine kadar zorunlu olarak e-fatura ve e-arşiv faturaya geçecek firmaların, 1 Ocak 2023 tarihine kadar da e-defter uygulamasına geçmeleri gerekecek.