9 sınıf edebiyat yazım kuralları konu anlatımı

Tags: yazım kuralları konu anlatımıyazım kuralları konu anlatımı pdfyazım kuralları pdf

You may also like...

• 

  1

  Şiir Bilgisi Konu Anlatımı PDF

  10 Şubat 2018

• 

  1

  Halk Edebiyatı Sanatçıları PDF

  8 Şubat 2018

• 

  1

  Orhun (Göktürk) Türkçesi Grameri

  25 Şubat 2018

Yazım Kuralları TYT Türkçe Konu Anlatımı PDF

Yazım Kuralları ile ilgili merkezi sınavlarda sorulan sorular yazım yanlışlarını tespit etmeye yöneliktir. O yüzden burada da sıklıkla karıştırdığımız ve sınavlarda sıklıkla sorulan yazım hatalarına değineceğiz sadece.

Yazım Kuralları için daha detaylı bilgiye, TDK’nin resmi Genel Ağ adresinden ulaşabilirsiniz: Yazım Kuralları.

Yer isimlerinin tür bildiren ikinci ismi de büyük harfle yazılır:

Konya Ovası
Tuz Gölü
Fırat Nehri
Porsuk Çayı
Zap Suyu
Zigana Geçidi
Marmara Bölgesi
Asya Yakası

Bunlar coğrafi yerlerdir.

Yanlış Kullanımına Örnekler:

Konya ovası   (Konya Ovası)
Konya ovasını (Konya Ovası’nı)
Konya Ovasında  (Konya Ovası’nda)

Kıta, ülke, il, ilçe, belde, kasaba, köy vb. tür isimleri ile kurulan yer adlarında tür bildiren bu ikinci isimler küçük yazılır:

Avrupa kıtası
Türkiye ülkesi
İstanbul ili
Beylikdüzü ilçesi
İnsuyu kasabası
Kumkale beldesi
Apçağa köyü

Bunlar yerleşim birimidir.

Yanlış Kullanımlara Örnekler:

İnsuyu Kasabası  (İnsuyu kasabası)
İnsuyu Kasabası’nda (İnsuyu kasabasında)

Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak kelimeleri büyükharfle başlar:

Cumhuriyet Mahallesi
Sultanahmet Meydanı
Atatürk Bulvarı
İstiklal Caddesi
Kurtuluş Sokağı 

Bunlar adres bilgileridir. Adrese il ve ilçe yalnızca ismi ile eklenir : Kadıköy / İstanbul

Yanlış Kullanımına Örnekler:

Kurtuluş sokağı (Kurtuluş Sokağı)
Kurtuluş sokağında (Kurtuluş Sokağı’nda)

Yapı isimlerini de yer isimleri gibi düşünebiliriz ve onlarda da tür adları özel ada dahildir ve büyük yazılır:

Çankaya Köşkü’nü, Horozlu Han’ı, Ankara Kalesi, Galata Köprüsü’nü, Beyazıt Kulesi’nde, Bilge Kağan Anıtı’nı, Nusretiye Saat Kulesi’nde vb.

Aylar ve Günlerin Yazımı

Ay ve gün adları herhangi bir tarih ile birlikte kullanılırsa büyük yazılır:

22 Haziran’da doğdum.
22 Haziran 1992‘de doğdum.
22 Haziran Pazartesi günü…
22 Haziran 1992 Pazartesi günü…
1992 yılının Haziran ayında…
1992 yılının Haziran ayında Pazartesi günü…

Aylar ve Günlerin Yazımı

Ay ve gün adları herhangi bir tarih olmadan kullanılırsa küçükyazılır ve kesme işareti kullanılmaz:

Bu haziranda taşınacağız.
Sınav salı günüymüş.
Haziranın ilk haftası pazara denk geliyor.

(Haziran kelimesinde kesme kullanılmadı, cümle başı olduğu için büyük yazıldı.)

Eser İsimleri

Kitap, dergi, gazete, tablo, resim, heykel, beste vb. eserlerin yalnızca isimleri büyük yazılır; özel ada dahil olmayan, tür bildiren kelimeleri büyük yazılmaz.

Bugün Cumhuriyet gazetesi aldım.
Türk Dili dergisine abone olduk.

Resmi Gazete (Yayının ismi budur.)
Onuncu Yıl Marşı (Bestenin ismi budur.)
İstiklal Marşı (Şiirin ismi budur.)

Dünya, Güneş ve Ay

Yalnızca terim anlamlı kullanıldıklarında büyükyazılır ve dolayısıyla kesme işareti kullanılır:

Dünya’nın uydusu Ay’dır.
Onun dünyası yıkıldı.
Sen aysın, güneşsin.

Tanrı, İlah, Allah

Özel isim olarak kullanılmadıkları zaman küçük yazılır: 

Müzik dünyasının ilahısın.
Edebiyatın tanrısı gibiydi.
Bu işin allahları orada.

Sen beni affet Allah’ım.
Tanrı’m bize güç ver.

Para Birimi

Para birimleri (lira, avro, dinar, dolar vb. ) büyük harfle başlamaz:

Türk lirası değerlendi.
Amerikan doları aldım.
Bir avro kaç lira?

Özel İsim ile Kurulan Birleşik Kelimeler

Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar, tür bildiren kelimeler küçük yazılır.

Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Frenk gömleği, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, Maraş dondurması, Van kedisi vb.

Akrabalık Bildiren Kelimeler

Akrabalık bildiren kelimeler sadece lakap olarak kullanılırsa özel isme dahil olur ve büyük yazılır.

Baba Gündüz, Dayı Kemal, Hala Sultan, Nene Hatun; Gül Baba, Susuz Dede, Telli Baba vb.

Cemal dayım harbi adamdır.
Hafize ablayı seviyorum.
Bakkal amca çok yaşlı.

Saygı Sözleri, Unvan ve Lakaplar

Kişi adlarıyla birlikte kullanıldıklarında özel ada dahil olup büyük yazılırlar.

Zeynep Hanım, Hasan Bey, Mustafa Efendi
Deli Petro, Genç Osman, Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk

Lakaplar ve takma isimler tek başlarına da özel ad özelliği gösterirler:

Karaoğlan’ı görmek istiyorum. (B. Ecevit’in lakabı)
Deli Ozan derler ona. (F. N. Çamlıbel’in lakabı)

Tarihi Olay, Dönem, Çağ

Tarihi olay, çağ ve dönem adlarının tür bildiren kelimeleri de büyük harfle başlar ve dolayısıyla kesme ile ayrılır:

Milli Edebiyat Dönemi’nde,
Milli Mücade Dönemi’ni,
Buzul Çağı, Lale Devri,
Cahiliye Dönemi, Orta Çağ,
Aydınlanma Çağı’nda
Karanlık Çağ.

İki Noktadan Sonra 

İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz:

İki şey önemlidir: akıl ve vicdan. (Örneğin sayısı belli ise nokta ile değilse üç nokta ile biter.)

Özel İsimden Türeyen Sözcükler

Özel adlardan türetilenbütün kelimeler büyük harfle başlar: 

Türkçe, Türkleşme, Türkleşmek, Türkçü, Türklük, Avrupalı, Asyalılık, Konyalı, İstanbullu vb.

Yön bildiren kelimeler özel ismin önünde kullanıldığındabüyükyazılır:

Doğu Avrupa’da fırtına var.
Kuzeydoğu Asya karışıyor.
Güneydoğu Anadolu sıcakt

Yön bildiren kelimeler tek başlarına ya da özel isimden sonra kullanıldıklarında küçük yazılır:

Avrupa’nın doğusunda kar var.
Türkiye’nin batısı ısınıyor.
Biraz güneye inelim.

Yön anlamı dışında (fikir, hayat tarzı, felsefe, yer vb.) kullanıldıklarında büyükyazılır ve dolayısıyla kesme ile ayrılır.

Bu konuda Batı’nın fikri başka.
Doğu ve Batı kültürleri farklıdır.
Uzak Doğu’dan geldiler.
Orta Doğu kaynıyor.

Kurumlar, kuruşlar, iş yeri adları ve benzerleri büyük harfle yazıldığı halde bunlara gelen ekler ayrılmaz:

Türk Dil Kurumuna
Türk Dil Kurumu’na (Yanlış)
Cumhuriyet Lisesinde
Cumhuriyet Lisesi’nde (Yanlış)
Türkiye Büyük Millet Meclisinde
İstanbul Büyük Şehir Belediyesine
Ulupınar Gözlemevinden
Selçuk Üniversitesinde
Köşem Bakkaliyesinde vb.

Özel İsimlere gelen yapım ekleri (çokluk eki de) ve yapım eklerinden sonra gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaz:

Türkler
Türk’ler (Yanlış)
Türkçenin
Türkçe’nin (Yanlış) 
Türkiyeliler                  
Türkleşmenin              
Farslılar
Farsçada
Müslümanlıkta

Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz:

Konya Ovası‘nda buğday yetişir.  (Ovası dersek kesme konur. )
Konya Ovamızda buğday yetişir.
Konya Ovamız’da (yanlış kullanım)

Bu kural isim tamlamaları ile oluşan yer adlarında meydana gelir. Sıklıkla sorulan bir kural değildir. 

Türkçede ekler kelimeye bitişik (-mi hariç), bağlaçlar ve edatlar ise ayrı yazılır!

Bağlaç Olan de ile Ek Olan -de

Türkçede bulunma hâl eki -de ekidir.
Bu eki alan kelime cümlede çoğunlukla yer ve zaman ile ilgili bilgi verir.
Cümleye sorulan nerede sorusuna cevap verir.

Yarın okulda sınav var. (Nerede?)
Sende kalem var mı? (Nerede?)
Sınıftakalanlar oldu.

Bağlaç olan de ise hiçbir zaman nerede sorusuna cevap vermez.

Sen debizimle gel. (Nerede??)
Yemek de yemek diye tutturdu.
Gelmiş de gitmiş bile.

Başka bir kullanışlı yol ise “de” bağlacını cümleden çıkartmaktır:
Sen  bizimle gel
Yemek  yemek diye tutturdu.
Gelmiş  gitmiş bile.

Anlam daralır ama cümle manasız bir hâl almaz.

Bağlaç Olan de ile Ek Olan -de

Türkçede -ki ekinin çeşitli görevleri vardır. Bunlara değinmeyip yalnızca ayırt etme yoluna değineceğiz:

Cümle içerisinde “ki” olan kelimeye -ler çoğul ekini ekleyerek “ki”nin doğru yazılıp yazılmadığı anlaşılabilir.

Bizimki daha sevecen. 
Bizimkiler (-ler ekini alan kelime manasız bir sözcüğe dönüşmezse burada -ki eki kullanılmıştır.)

Tut kiçıldırdım.
Tutkiler (Anlamsız bir kelimeye dönüştü. Öyle ise bağlaçtır.)

Not: Birkaç örnekte “ki” bağlacı kalıplaşmış olduğu için bitişik yazılır: sanki, oysaki, mademki, belki, hâlbuki, çünkü, meğerki, illaki (sombhçmi)

Eğer ki ifadesi her zaman ayrı yazılır. Kalıplaşmış olduğu sanılmaktadır lakin yanlış bilgidir.

-Mi Soru Ekinin Yazımı

Bu ek gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü uyumla­rına uyar:

Kaldı mı? Sen de migeldin? Olur mu? İnsanlık öldü mü?

Soru ekinden sonra gelen ekler, bu eke bitişik olarak yazılır:

Okuyor muyuz? Çocuk muyum? Gelecek miydi? Güler misin, ağlar mısın?

Bu ek sorudan başka görevlerde kullanıldığında da ayrı yazılır:
Güzel mi güzel! Yağmur yağdı mıdışarı çıkamayız.

UYARI: Birleşik fiillerde mi soru eki iki kelimenin arasına da gelebilir: Vaz mıgeçtin?

Ayrı ve Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler

• Kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayanbirleşik kelimeler ayrı yazılır.

Biz akılda kalıcı bir yol olarak ikinci kelimenin anlam değişikliğine uğramamasınabakacağız:

hamam böceği (böcek kelimesinin anlamı değişmedi)
ayrık otu (ot kelimesinin anlamı değişmedi)
ateş çiçeği (çiçek değişmedi)
üst geçit (geçit değişmedi)
kara yolu, hava yolu, deniz yolu (yol: gidilen, takip edilen)
hafta içi (iç günler)
hafta sonu (son günler)
yer altı   (alt)
yer üstü (üst)
dil bilgisi (bilgi)

Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yar­dımcı fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde herhangi bir ses düşmesi veya türemesine uğramazsa ayrı yazılır:

alt etmek, dans etmek, el etmek,kul olmak, not etmek, oyun etmek, söz etmek, terk etmek, var ol­mak, yok etmek, yok olmak vb.

Ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğradıklarında ise bitişik yazılır:

emretmek, meno­lunmak, cemetmek, kaybolmak; darbetmek, dercetmek, hamdetmek; affetmek, hissetmek, reddetmek vb.

• Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişikyazılır.

Biz akılda kalıcı bir yol olarak ikinci kelimenin anlam değişikliğine uğramasına bakacağız:

ayşekadın (fasulye)
karadul (örümcek)
ka­dınbudu (köfte)
dilberdudağı (tatlı)
beştaş (oyun)
gülkurusu (renk)
suçüstü
akşamüstü
bilinçaltı

Dilimizde her iki ögesi de asıl anlamını koru­duğu hâlde yaygın bir biçimde gelenekleşmiş olarak bitişik yazılan keli­meler de vardır:

a. Baş sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları: başbakan, başçavuş, başeser, başhekim, başhemşire, başkent başköşe, başrol, başsavcı vb.

b. Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki başı sözüyle oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları: aşçıbaşı, binbaşı, ele­başı, ustabaşı vb.

c. Ağa, baba, bey, efendi, hanım, nine vb. sözlerle kurulan birleşik kelime­ler: ağababa, ağabey, beyefendi vb.

ç. Biraz, birçok, birçoğu, birkaç, birkaçı, birtakım, herhangi, hiçbir, hiç­biri belirsizlik sıfat ve zamirleri de gelenekleşmiş olarak biti­şik yazılır.

d. Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik ya­zılır: aşevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi, öğretmenevi, yayınevi vb.

e. Sıfat fiil eklerin (“-an/-en, -r/-ar/-er/-ır/-ir, -maz/-mez ve -mış/-miş) kalıplaşması ile oluşan birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; hacıyatmaz, külyutmaz, bilgisayar, yelkovan, barışsever, yurtsever vb.

Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz: TBBM, TDK, TÖMER vb.

Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kısalt­manın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT’ye, TDK’den, THY’de, TRT’den vb.

“K” harfi  “Ka” diye seslendirilmez. Son harfi “K” harfi ile biten kısaltmalara dikkat et!

TDK’dan (Yanlış)      TDK’den (Doğru)

Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur: Alm. (Almanca), Kocatepe Mah., Güniz Sok., Prof., Dr. ; sf. (sıfat), haz. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya) vb.

Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm’yi, (santimetreyi), kg’dan (kilogramdan), mm’den (milimetreden) vb.

Sonu noktalı kısatlmalara gelen ekler için kesme kullanmaya gerek yoktur: Alm.dan, İng.de vb.

Üs sayısı olan kısatlmalarda da kesmeye gerek yoktur ve bunlarda da okunuş esas alınır: m²ye (metrekareye), 64ten (altı üssü dörtten) vb.

• Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır:

iki yüz, üç yüz altmış beş, bin iki yüz elli bir vb.

• Üleştirme sayıları her zaman yazı ile yazılır! 

5’er kalem dağıttılar.  (Yanlış)
Beşer kalem dağıttılar. (Doğru)

İstisnaslar: 

Para ile ilgili işlemlerle senet, çek vb. ticari belgelerde geçen sayılar bitişik yazılır: 650,35 (altıyüzelliTL,otuzbeşkr.)

Adları sayılardan oluşan iskambil oyunları bitişik yazılır: altmışaltı, ellibir, yirmibir vb.

Yazım Kuralları, Yazım Yanlışları Örnek Soru Çözümü

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin yazımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır?
A) Fırat Nehri, döküldüğü topraklara eşsiz bir bereket katmaktadır.
B) En sevdiğim kuzenim, Ayşe teyzemin kızıdır.
C) Kışın sıcak sobanın yanından ayrılmayan Tombik, yine uyku keyfinde.
D) Arkadaşlarla mahallemizin sevilen ismi Baba İsmail’i ziyaret ettik.
E) Yayımlanan son Resmî gazete ile yeni kaymakamlar atanmış.

Çözüm Yolu: Bu tip sorularda her şık başka bir kuralı barındırır. Bu bakımından öğreticidir. Şıklara bakarken küçük ya da büyük yazılması gereken bir sözcük arayacağız.

Çözüm: A’da Fırat Nehri, coğrafi yerler büyük yazılır, doğru.
B’de Ayşe teyze, lakap olmadığı, akrabalık ismi olduğu için küçük; doğru.
C’de Tombik, özel isim zaten büyük olmalı.
D’de Baba İsmail, “baba” lakap olduğu için büyük, doğru.
E’de Resmi gazete, gazete sözcüğü büyük harfle başlamalı. (Resmi Gazete’ye özgü bir durumdur bu, örneğin Cumhuriyet gazetesi derken küçük yazılır.)
Cevap E

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaçların yazımıyla ilgili bir yanlışlık vardır?
A) Edebiyatımızın sahnelenen ilk tiyatrosu Vatan yahut Silistre yeniden sahnelenecek.
B) Maçtan yine hüsranla ayrıldık oysa ki ne ümitlerle gitmiştik maça.
C) Bu kadar dil döktünüz toplantıda, kimse de size hak vermedi ne yazık ki.
D) Başarı ile sabrın arasında kopmaz bir bağ olduğunu özellikle belirtmek isterim.
E) Seni anlamadıklarını iddia ediyorsan bil ki sen de birilerini anlamıyorsun.

Çözüm Yolu: Bu tip sorular “ki” veya “de”nin bitişik mi ayrı mı yazılması ile ilgilidir. Bu ikisine odaklanarak çözelim.

Çözüm: A’da her ikisi de yok, eledik.
B’de “oysa ki” var, bunu kalıplaşmış olarak bitişik yazılanlar arasında vermiştik. (sombhçmi)
Cevap B

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sayıların yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Mülakat heyeti, adayları içeriye 2’şerli gruplar hâlinde çağıracağını ilan etti.
B) 21. yüzyılın en önemli tehlikesi bireylerin hızla yalnızlaşmasıdır.
C) Hilmi Bey’in uzattığı çekin tutar kısmında “beşbinyüz” TL yazıyordu.
D) Dedeme, dedesinden kalan bu halı yüz elli beş yıllıktı.
E) Dünya nüfusunun 7 milyar 442 milyonu aştığı tahmin ediliyor.

Çözüm Yolu: Sayıların yazımında ya sayıyı bitişik yazmıştır ya üleştirme sayısını rakamla yazmıştır ya da rakama gelen ek hatalıdır. Yüzde 95 bu üç hata bulunur.

Çözüm: A’da “2’şerli” yazılmış ama üleştirme sayıları sadece yazı ile yazılır. (ikişerli)
C’de “beşbinyüz” sayısı çek üzerinde olduğu için bitişik yazılabilir, sorun yok.
E’de milyar ve milyon yazı ile yazılabilir, bir hata yok. Diğer şıklar da bariz zaten.
Cevap A

(I) Troya için “Tüm Zamanların En Ünlü Kenti” yakıştırmasını yapmak hiç de haksızlık olmaz. (II) Troya; efsanelerden çıkıp romanlara, duvar resimlerine, satranç taşlarına hatta bilgisayar virüsü adlarına kadar kendine yer bularak bunu haketti. (III) Bu kent, Homeros’un İlyada destanına göre, trajik bir savaşa sahne olmuştu. (IV) Çanakkale Boğazı’nın girişinde yer alan Troya, Doğu ile Batı’nın birleştiği yerdedir. (V) Ege Denizi ile Karadeniz’in, Marmara Denizi’ni aralarına alıp karıştığı bir yerde destanı ve buluntularıyla dünya kültür mirasını yüzyıllardır etkilemeye devam etmektedir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde yazım yanlışı yapılmıştır?
A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve V. E) IV ve V.

Çözüm Yolu: Bu tip uzun sorularda muhakkak (yüzde 90) özel isimle ilgili bir hata söz konusudur. Ya küçük yazılmıştır ya kesme yanlıştır. O şıkkı bulup o şıkkın olmadıklarını diğerlerini eleyin, sonra kalan şıklara odaklanın.

Çözüm: Hızlıca okuyarak ve kontrol ederek gidince III. cümde “İlyada destanına” derken D’yi küçük yazdığını fark ederiz. Eser isimi, büyük olmalı. A, B, ve E’yi eler, B ve C’de hata ararız. II.cümlede “haketti” bitişik değil ayrı yazılır. Hak ve etmek birleşirken herhangi bir ses olayı meydana gelmemiş.
Cevap C

Yazım Kuralları, Yazım Yanlışları Çıkmış Soru Çözümü

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır? (2020 TYT)
A) Bu araştırmada bizi şaşırtan bulgu, çevreciliğin barışsever akımlarla çatışmasıdır.
B) O kadar merhametlidir ki yakın arkadaşları arasında karıncaincitmez olarak anılır.
C) Başkentin ortasındaki gökdelenler, etrafındaki binaları yutacakmış gibi duruyordu.
D) İnsanlar, çokbilmiş olarak tanınan kişilerle arkadaşlık kurmaktan uzak dururlar.
E) Orada yaşamamış, o insanlarla hiç bağ kurmamış gibi ne değerbilir ne yol yordam.

Çözüm Yolu: Bu direk özel bir bilgiye dayalı zor bir soru. En azından öncülde kuraldan bahsedilmeden sorulmaması gereken bir soru tipi ama 2020’de böyle bir soru sordular.

Çözüm: Bazı sıfat-fiil eklerinin kalıplaşmasıyla oluşan birleşik sözcükler bitişik yazılır (sıfat-fiil eki birleşik sözcüğün sonunda olmalı) Buna göre barışsever, karıncaincitmez, gökdelenler ve çokbilmiş sözcükleri doğru yazılmış.
Cevap E

 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin yazımı ile ilgili yanlışlık yapılmıştır? (2020 TYT)
A) Bu konuyla ilgili kanun, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
B) Leyla İle Mecnun, Türk edebiyatında en çok işlenen anlatılardandır.
C) Bahar mevsiminde bu tepeden Çanakkale Boğazı’nın seyrine doyum olmaz.
D) Kültigin Anıtı, uçsuz bucaksız Orhun Vadisi’nin orta yerinde ziyaretçilerini bekler.
E) XII. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu bu yıl Ankara’da yapılacak.

Çözüm Yolu: Örnek soruda çözmüştük. Özel isimlere odaklanarak çözelim.

Çözüm: A’da Resmi Gazete, özel isim; kesme ile de ayrılmış, doğru.
C’de Çanakkale Boğazı, özel isim; kesme ile de ayrılmış, doğru.
D’de Kültigin Anıtı ve Orhun Vadisi, özel isim, kesme ile de ayrılmış doğru.
E’de XII. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu ve Ankara özel isim, doğru.
B’de “Leyla İle Mecnun” özel isim büyük de yazılmış ama eser isimlerinde, başlıklarda “ile, ve” vb. edatlar küçük yazılır. Doğrusu şu şekilde olmalı: Leyle ile Mecnun.
Cevap B

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ifadenin okunuşuna uygun bir ek getirilmemesinden kaynaklanan yazım yanlışı vardır? (2019TYT)
A) Doktora araştırmasını TÜBİTAK’ın bursuyla yürütmüştü.
B) Saat 16.30’da başlayan maç TRT’den naklen yayınlanıyordu.
C) Öğrenciliği zamanında Zonguldak’ın Ereğli ilçesindeki KYK’da kalmıştı.
D) Kulüplerin 5. olağan toplantısı TFF’nin tesislerinde gerçekleştirildi.
E) Bir yaz günü saat 19.00’da TBMM’nin önünde buluşup yola çıkmışlardı.

Çözüm Yolu: Kısaltmaya gelen ekin okunuşa uygun gelmemesi üzerine bir soru. Çok bariz ve herkesin günlük hayatta sıklıkla yaptığı bir yanlış.

Çözüm: Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır: TDK’den, THY’de vb.
C’de “KYK’da”, “KYK’de” şeklinde yazılmalıydı.
Cevap C

Yazım Kuralları Yazım Yanlışları TYT Konu Anlatımı PDF olarak indirmek için tıklayınız.

Yazım Yanlışları Çıkmış Sorular TYT PDF olarak indirmek için tıklayınız.

Yazım kuralları nedir 9 sınıf edebiyat?

Yazım kuralları nelerdir kısaca?

Yazım nedir edebiyat?

Yazım Kuralları dil bilgisi mi?