Prostat kanseri belirtileri kan tahlilinde çıkar mı

Psa Testi nedir?

• Psa Testi Nedir?
• Psa Testi Neden Yapılır?
• PSA Testinin Diğer Nedenleri Nelerdir?
• PSA Testinin Riskleri Nelerdir?
• PSA Testinin Faydaları Nelerdir?
• PSA Testinde Sınırlamaları Nelerdir?
• PSA Testinin Potansiyel Riskleri Nelerdir?
• Neler beklemelisiniz?
• PSA Testinin Çeşitleri Nelerdir?

Psa Testi Nedir?

Prostat Bezi

PSA testi, öncelikle prostat kanserinin taranması için kullanılan bir kan testidir.

Bu test, prostat spesifik antijenin (PSA) kanınızdaki miktarını ölçer. PSA, erkeklerde mesanenin hemen altındaki küçük bir bez olan prostattaki hem kanserli hem de kanserli olmayan hücreler tarafından üretilen bir proteindir.

PSA, en yoğun şekilde yine prostatta üretilen meni içerisinde bulunur. Az miktardaki PSA normal şartlarda kan dolaşımında bulunur.

PSA testi, prostat kanserinin varlığını gösterebilecek yüksek PSA seviyelerini tespit edebilir. Bununla birlikte, büyümüş veya bir iltihabi durumun bulunduğu prostat bezi gibi birçok diğer rahatsızlık da PSA seviyelerini yükseltebilir. Bu nedenle, yüksek PSA skorunun ne anlama geldiğinin belirlenmesi karmaşık olabilir.

PSA testiyle ilgili birçok çelişkili öneri bulunmaktadır. Bir PSA testi yaptırma kararı vermek için konuyu risk faktörlerinizi göz önünde bulundurup sizin kişisel tercihlerinizi düşünebilecek doktorunuzla görüşün.

Psa testi neden yapılır?

Prostat kanseri, kansere bağlı ölümlerin yaygın ve sık görülen nedenidir. Erken tespit, uygun tedaviyi zamanında almak açısından önemli bir araç olabilir.

Prostat kanserli erkeklerde PSA seviyeleri yükselmiş olabilir. Bununla birlikte, birçok kanser dışı rahatsızlık da PSA seviyesini yükseltebilir. PSA testi PSA’nın kandaki yüksek seviyelerini tespit edebilir, ancak prostat bezindeki rahatsızlıkla ilgili kesin tanısal bilgi sağlamaz.

PSA testi sadece prostat kanserinin erken bulgularını taramak için kullanılan bir araçtır. Çoğunlukla PSA testine ilave olarak yapılan diğer bir yaygın tarama testi parmakla yapılan rektum muayenesidir.

Bu testte, doktorunuz bir eldiven takıp eldivene bir kayganlaştırıcı sürdükten sonra prostat bezine ulaşmak üzere parmağını rektumunuzun içine sokar. Doktorunuz, prostat bezini hissederek veya bez üzerine bastırarak bezde anormal yumru veya sert alanlar bulunup bulunmadığı konusunda bir fikre varabilir.

Ne PSA testi ne de parmakla yapılan rektum muayenesi doktorunuza prostat kanseri tanısı koymak için yeterli bilgi sağlayabilir. Bu testlerdeki anormal sonuçlar doktorunuzu bir prostat biyopsisi önermeye yönlendirebilir.

Bu işlemde, laboratuarda incelemek üzere doku örnekleri alınır. Kanser tanısı biyopsi sonuçlarını esas alır.

PSA testinin diğer nedenleri nelerdir?

PSA testi hali hazırda prostat kanseri tanısı konulmuş erkeklerde aşağıdaki amaçlarla kullanılabilir:

• Bir tedavinin etkililiği konusunda bir karara varmak
• Nükseden kanseri kontrol etmek

Riskleri nelerdir?

Profesyonel kuruluşlar bir PSA tarama testini kimlerin yaptırması gerektiği ve kimlerin yaptırmaması gerektiği konusundaki önerilerinde farklılık göstermektedir. PSA testinin faydaları, sınırlamaları ve potansiyel risklerinin doktorunuzla konuşulması bilgiye dayalı karar vermenizde size yardımcı olabilir.

Testin faydaları nelerdir?

PSA testi prostat kanserinin erken evrede tespit edilmesine yardımcı olabilir. Kanserin tedavisi kolaydır ve tanısının erken evrelerde konulması durumunda tedavinin şifayla sonuçlanması daha olasıdır.

Diğer yandan, testin faydası konusunda bir hükme varmak için erken tespit ve erken tedavinin tedavi sonuçlarını iyileştirip iyileştirmeyeceğini ve prostat kanserine bağlı ölümlerin sayısını azaltıp azaltmayacağını bilmek önemlidir.

Buradaki temel konu prostat kanserinin tipik olarak izlediği seyirdir. Prostat kanseri çoğunlukla uzun yıllar boyunca yavaşça ilerler. Bu nedenle, bir erkekte hiçbir zaman belirti vermemiş veya yaşamı boyunca hiçbir zaman bir tıbbi sorun haline gelmemiş bir prostat kanseri bulunabilir.

Testin sınırlamaları nelerdir?

PSA testinin sınırlamaları aşağıdakileri içerir:

• PSA seviyesini yükselten etmenler. Kanserin yanı sıra PSA seviyelerini yükseltebilen diğer rahatsızlıklar büyümüş prostat (benign prostat hiperplazisi veya BPH) ve prostatın iltihabi veya enfeksiyöz hastalığıdır (prostatit). PSA seviyeleri normal şartlarda yaşlanma sonucu da yükselir.
• PSA seviyesini düşüren etmenler. BPH’yi veya üriner rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanılan belirli ilaçlar ve yüksek dozda verilen belirli kemoterapi ilaçları PSA seviyelerini düşürebilir. Obezite de PSA seviyelerini düşürebilmektedir.
• Yanıltıcı sonuçlar. Bu test her zaman kesin bir sonuç vermez. Yüksek PSA seviyesi kesin olarak kanseriniz olduğu anlamına gelmez. Ayrıca, prostat kanseri tanısı konulmuş birçok erkekte PSA seviyesi normal sınırlardadır.
• Aşırı tanı. Çalışmalar, PSA testiyle tespit edilen prostat kanserli erkeklerin yüzde 23 ila yüzde 42’sinin yaşamları boyunca belirti vermeyecek tümörlere sahip olduklarını tahmin etmektedir. Bu belirtisiz tümörlerin aşırı tanılar olduğu düşünülmektedir – kötü sağlık durumuna neden olması veya erkek yaşamında bir riske yol açması olası gözükmeyen bir kanserin belirlenmesi.

Potansiyel riskler nelerdir?

PSA testinin potansiyel riskleri, ileri testler yaptırma ve prostat kanseri tedavisi alma kararı gibi test sonuçlarını esas alan tercihlerinizle ilişkilidir. Bu riskleri aşağıdakileri içerir:

• Biyopsiyle ilgili hususlar. Biyopsi, ağrı, kanama ve enfeksiyonu içeren kendi risklerini barındıran bir işlemdir.
• Psikolojik etkiler. Yalancı pozitif test sonuçları – biyopside kanser bulunmamakla birlikte yüksek PSA seviyeleri – kaygıya veya strese neden olabilir. Size prostat kanseri konulmuş olmakla birlikte bir hastalıkla sonuçlanmayacak şekilde yavaş ilerleyen bir tümöre benziyorsa sadece o hastalığın orada olduğunu bilmeniz nedeniyle belirgin bir kaygı yaşayabilirsiniz.

Neler beklemelisiniz?

Bir hemşire veya tıp teknisyeni, büyük olasılıkla kolunuzdan olmak üzere, bir toplardamarınızdan kan almak için bir iğne kullanacaktır. Kan örneği daha sonra PSA seviyenizi ölçmek için laboratuarda analiz edilir.

Sonuçlar

PSA testlerinin sonuçları mililitre kanda nanogram PSA (ng/ml) şeklinde rapor edilir. Normal ve anormal PSA seviyesi arasında özel bir eşik değer bulunmamaktadır. Doktorunuz, PSA testinizin sonuçlarını esas alarak size bir prostat biyopsisi önerebilir.

PSA testinin çeşitleri nelerdir?

Doktorunuz, kanserli dokuyu test etmek için bir biyopsi işlemi isteme kararını vermeden önce PSA sonuçlarını yorumlamanın diğer yollarını izleyebilir. Diğer yöntemlerin amacı PSA testinin bir tarama aracı olarak doğruluğunun iyileştirilmesidir.

Araştırmacılar, ölçülebilir bir fayda sağlayıp sağlamadıklarını belirlemek için PSA testinin çeşitlerini araştırmayı sürdürmektedir.

PSA testinin çeşitleri aşağıdakileri içerir:

• PSA artış hızı. PSA artış hızı PSA seviyelerinin zaman içerisindeki değişimidir. PSA’daki hızlı yükseliş kanserin varlığını veya kanserinin saldırgan türde olduğunu gösterebilir. Bununla birlikte, yakın zamanda yapılan çalışmalar biyopside prostat kanseri bulgusunun öngörülmesinde PSA artış hızının değeriyle ilgili şüpheleri ortaya koymaktadır.
• Serbest PSA’nın yüzdesi. PSA kanda iki şekilde dolaşır – ya belirli kan proteinlerine bağlı olarak ya da bağlı olmadan (serbest). PSA seviyeniz yüksek olmakla birlikte serbest PSA’nın yüzdesi düşükse sizde prostat kanseri bulunması daha muhtemel olabilir.
• PSA yoğunluğu. Prostat kanserleri, prostatın iyi huylu rahatsızlıklarına göre doku hacmi başına daha fazla PSA üretebilmektedir. PSA yoğunluğu ölçümleri PSA değerlerini prostat hacmine göre ayarlar. PSA yoğunluğunun ölçülmesi genellikle bir MRG veya transrektal ultrasonu gerektirir.

Prostat kanseri kanda cikar mi?

Prostat kanserinde hangi değerler yüksek çıkar?

Prostat hangi tahlille belli olur?

Prostat kanserinin ilk belirtileri nelerdir?