BEBEKLERDE EK BESİNLERE NE ZAMAN, NASIL BAŞLANMALIDIR? Gelişimi normal ve sadece anne sütü alan bebeklerde, altı aydan önce ek besinlere başlanmamalıdır. Çocuk altı aylık iken ek besinlerden elde edilen enerji
toplam enerjinin %50’sini aşmamalı, buğday unundan yapılmış (gluten nedeniyle) besinler altı aydan önce verilmemelidir. Alerji öyküsü olan ailelerin çocuklarına yumurta, balık, domates, çilek gibi allerjen olan besinler aile öyküsüne göre başlanmalıdır. EK GIDALARA NASIL BAŞLAMALIYIZ? ** Sakin olun ve yeni beslenme şeklini hem sizin için hem bebeğiniz için iyi bir deneyim haline dönüştürün. AYLARA GÖRE VERİLMESİ ÖNERİLEN EK BESİNLER: 0 – 6 Ay => SADECE ANNE SÜTÜ ( Bebeğin aylara göre büyümesi
izlenerek ) 6. Ay => ANNE SÜTÜ 7. Ay => ANNE SÜTÜ 8. Ay => ANNE SÜTÜ 12. Ay => ANNE SÜTÜ EK BESİN VERİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER *Hayvan sütleri ile beslenmede enfeksiyon riski fazladır. Bu nedenle 4-6 aya kadar bebek mutlaka emzirilmeli, zorunlu olmadıkça diğer besinler verilmemelidir. Diğer sütlerle besleme zorunluluğu olduğunda, annenin dikkat edeceği en önemli nokta hazırladığı besinin ve kullandığı kapların temizliğidir. Çocuğa Verilecek Ek Besinlerin Hazırlanması Yoğurt:
Yoğurt yapmak için pastörize edilmiş ve kaynatılmış süt 40-45 derece (el dayanır, dayanmaz sıcaklık) getirilir. Bir kg. süte, 1 yemek kaşığı yoğurt ezilerek ilave edilir. Sütün üzeri kapatılarak, kalın bir örtü ile sarılır veya ılık bir yerde 5-6 saat mayalandırılır. Bebeklere her gün taze yoğurt verilmelidir. PREMATÜRE BEBEKLER NASIL BESLENMELİ 38. gebelik haftasından (37 hafta + 6 gün) erken dünyaya gelen bebeklere prematüre bebek denir. Gebelik süresini (38 – 40 hafta ) tamamlamış olduğu halde doğum ağırlığı 2500 gr altında doğan bebeklere düşük doğum ağırlıklı bebek, doğum ağırlığı 1500 gr altındaki bebeklere de çok düşük doğum ağırlıklı bebek denir. Sindirim ve emilim işlemlerinin başlayabilmesi için prematüre bebeğin emme ve yutma fonksiyonlarını yerine
getirebilmesi gereklidir. İlk yutma hareketleri intrauterin 12-16. haftalarda amniotik sıvının yutulması ile başlar. 32. haftadan önce doğan bebeklerde emme hareketleri azdır ve hiç yutma hareketi olmayabilir. Zamanında doğan bebeklerde emme-yutma hareketlerinin olgunlaşması doğumdan sonraki 1-2 gün içinde olurken, özellikle 2000 gramın altındaki pretermlerde günler, haftalar gerekebilir. Karşılaşılan 9 Önemli Sorun 1500 gramdan daha küçük doğum tartılı prematüre bebeklerin karşılaştıkları 9 önemli sorun şöyle sıralanıyor: – Gelişme Gecikmesi: Prematüre bebeklerin bazıları yaşıtlarına göre baş tutma, oturma, yürüme gibi gelişim basamaklarını daha geç dönemlerde geçebiliyor. Ailelerin sabırlı olması
gerekiyor. Bütün bu sorunlar karşısında umutsuzluğa kapılmaya gerek yok. Çünkü günümüzde gelişmiş tıbbi bakım sayesinde bu sorunların ortaya çıkma olasılığı hızla azalıyor. Bu zorlu süreçte, hekim ve ailenin, adeta akraba gibi sıkı iletişim halinde olmaları gerekiyor. Çocuk hekimi, çocuk nöroloğu, fizyoterapist, konuşma terapisti, çocuk gelişim uzmanı, gerektiğinde diğer uzman hekimler arasındaki iletişim ve eşgüdümün sağlanmasında da en önemli kişiler; soğukkanlı sabırlı ve kararlı bir anne-baba. Bütün yorgunlukların sonucunda da en büyük ödül, tamamen sağlığına kavuşmuş, hayatın değerini diğer yaşıtlarından çok daha iyi bilen çocuk oluyor. KATI BESİNLERE GEÇİŞ Bebeğiniz Hazır mı? İlk Yiyecekler Zamanı
geldiğinde, sütle beraber pirinç muhallebisine başlayabilirsiniz. Birkaç denemeden sonra bebeğiniz muhallebiyi istemediyse, birkaç hafta ara verin ve sonra tekrar deneyin. Yemeye başladıktan birkaç hafta sonra tek çeşit bir meyve ve sebzeye başlayabilirsiniz. Ezilip lapa haline getirilmiş muz, havuç veya patatesten yapılmış sebze püresi ya da elma, armut veya şeftaliden yapılmış meyve püresi verebilirsiniz. Bazı doktorlar önce meyveyle başlamayı önerir, çünkü tatlıdır ve bebeğiniz de meyveyi
daha çok kabul eder. Bazı doktorlar ise, öncelikli olarak sebzeyle başlamayı önerir, çünkü ilk olarak meyveye alışınca sebzeyi sevmeyebilir. Yeni bir yiyecekle tanıştıktan sonra 3-5 gün beklemeniz önemlidir, çünkü yiyeceğin bebeğinizde herhangi bir alerjik reaksiyona neden olup olmadığını kolayca fark edebilirsiniz. Parmak Biçimli Gıdalara Geçiş Bebeğiniz mama sandalyesinde güzel bir şekilde oturuyorsa, kaşığını tutuyorsa, parmaklarını yemeğine sokup, parmaklarını yalıyorsa bebeğiniz artık kendi kendini besleyebilir demektir. Bebeğin masadaki yiyeceklerle tanışması Bir sonraki adımda bebek yumuşak yumru yiyeceklerle tanışır. Bu yiyecekler küçük parçalar
halinde ve az çiğnemeyle kolayca yutulan yiyecekler olmalıdır. Yiyecekleri kaşıkla ezerek ya da küçük parçalara bölerek bebeğinize verebilirsiniz (makarna, peynir, ezilmiş muz veya ezilmiş patates). BİBERON MAMALARI NASIL HAZIRLANIR Hazır mamaların içerikleri bebeğin yaşına göre değişen ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde ve anne sütü örnek alınarak hazırlanmıştır. Bir çok
firmanın ürettiği başlıca 3 tip mama vardır. MAMALARIN HAZIRLANIŞI Mamaların nasıl
hazırlanacağı ve ayına göre ne miktarda verileceği kutuların üzerinde yazılıdır. Bu yazıları dikkatle okuyunuz. Mama hazırlanması ve bebeğe verilmesi hususundaki genel prensipler ve dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır: Biberon mamasını hazırlarken kullanılacak su nasıl olmalı? Hazırlanan mama nasıl saklanabilir ? BİBERON MAMALARININ KULLANIMI • Anne sütünde olduğu gibi bebeğin henüz yeterince
olgunlaşmamış böbreklerine fazla yük bindirmemek için uygun protein düzeyinde olmalı ve gerekli olan tüm amino asitleri içermelidir. Biberon Mamalarının Hazırlanması • Mama hazırlama sırasında kullandığınız tüm araçları ve kapları önceden sterilize edin. Biberonun kapağını ve emziğini kullanmadan önce mutlaka 10 dakika süre ile kaynatmalısınız. BEBEK BESLENMESİNDE YUMURTA KULLANIMI Gelişim için gerekli protein, vitamin, mineral ve yağa sahip olan yumurta, çocuk ve yetişkin beslenmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle bebeklere dahi 4-5 aylıkken verilmeye başlanır. BEBEKLERDE SU İHTİYACI Anne sütü bebeğin ihtiyacını karşılayacak düzeyde su içerir. Bu nedenle, anne sütüyle beslenen bebeklere, ek su vermeye gerek yoktur.Bebeklerin sağlıklı
büyümeleri, huzurlu ve mutlu hissetmeleri için “ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenmeleri çok önemlidir. ANNE SÜTÜ ALMAYAN BEBEKLERDE BESLENME Anne sütü ile beslenmenin uygulanamadığı veya yenidoğan döneminden itibaren anne sütü ile beslenmeyen bebekler için öncelikle mamalar kullanılabilir. İlk 6 ayda anne sütü almayan bebeklerin beslenmesinde ilk tercih, mamaların verilmesidir. Mama ile beslenme en az 6 ay, mümkünse 1 yaşına kadar sürdürülmelidir. Hiç anne sütü almayan bebeklerde biberon kullanılabilir. Biberonlar ve başlıkları her kullanımdan sonra temiz su ile iyice
temizlenmeli, en az 20 dakika süre ile kaynatılmalıdır. Biberonla beslenen bebeklerde de beslenme pozisyonu önemlidir. Bebek, anne kucağında yarı dik pozisyonda, başı annenin koluyla desteklenir şekilde tutulmalıdır. Emzik şişesinin dikçe tutulması ve lastik memenin sütle dolu olması gerekir ve bu şekilde bebeğin hava yutması önlenir. Biberon deliğinin uygun boyutta olması da önemlidir. Uygun bir biberon deliği için şişe ters çevrildiğinde önce ip gibi, ardından damla damla süt akışının
izlenmesi gerekir. Adapte mamalar (Preaptamil, Similac 1, Nutrilon 1, SMA S-26, Humana1, Nan 1 gibi) her 30 mililitre kaynatılmış ılıtılmış su içine 1 ölçek olacak şekilde biberonla hazırlanır. Bebeğe verilecek mamanın ısısı el bileğine 1-2 damla mama damlatılarak kontrol edilir. Mümkünse mamanın her beslenme öncesinde hazırlanması tercih edilir. Kullanıldıktan sonra artan mamanın tekrar kullanılmamasına özen gösterilmelidir. Ekonomik koşulların uygun olmadığı durumlarda (hazır mamalar
sağlanamıyorsa) bebek inek sütü ile beslenebilir. İnek sütü ilk ay yarı yarıya, 1-4 aylar arası iki hacim süte 1 hacim su olacak şek,ilde sulandırılmalı, 4. aydan sonra ise sulandırılmadan verilmelidir. 100 mililitre inek sütüne 1 çay kaşığı ( 5 gram şeker ) ve 1 çay kaşığı bitkisel yağ konulur. ANNE SÜTÜ ALAMAYAN ÇOCUKLARDA BESLENME 0-1 ay Prematüre bebekler kaçıncı ayda ek gıdaya geçer?Prematüre bebeklerde ek besinlere 4-6. aylarda başlanmalıdır. Sonuç olarak; taburcu olduktan sonraki üç ay içinde günde 25-30 gram ağırlık artışı ve haftada 0.5 - 1.0 cm boy uzaması olması, 3-12 ay arasında ise günde 10-15 gram kilo alması ve haftada 0.5 cm boy uzaması bebeğin beslenmesinin iyi olduğunun göstergesidir.
6 aylık prematüre bebek kaç kilo olmalı?33-37. haftayı tamamlamış olarak ve/veya 1,5-2,5 kg ağırlığında doğan bebekler az derecede prematüre, 28-32. haftayı tamamlamış olarak ve/veya 1-1,5 kg ağırlığında doğan bebekler orta derecede prematüre, 28. haftayı tamamlamadan önce ve/veya 1 kilodan düşük ağırlıkta doğan bebeklerse ileri derecede prematüredir.
Prematüre bebek maması ne zamana kadar kullanılır?Prematüre bebek 3,5 kg olana kadar Prematil kullanılması daha sonra 52 hafta dolana kadar Aptamil PDF ile devam edilmesi, 52 haftadan sonra da Aptamil 1'e geçilmesi önerilir. Aptamil Prematil'in 400 gr kutu ve 70 ml şişe ürün boyları bulunmaktadır. Doktor önerisi ile kullanılmaktadır ve sadece eczanelerde satılır.
Ek gıdaya erken başlanabilir mi?İlk altı ay bebeğinizi sadece anne sütü ile besleyiniz. Bu dönemde bebeğinizin tüm besin ihtiyacını anne sütü karşılayacaktır.6 aydan erken ek gıdalara başlanması,bebeğin emme ihtiyacını azaltacağından anne sütünden yeterince yararlanmasını engelleyecektir.
|