Kanal tedavisinden sonra hemen dolgu yapılır mı

Kanal tedavisi uygulanmış olan dişlerde eğer kök boyları iyi ölçülmemişse ya da tedavinin yapılması gereken noktalara kadar doldurulmamışsa ve ya tam sızdırmazlık sağlanmamışsa enfeksiyon tekrar başlayabilir ve yeniden kanal tedavisi uygulanabilir. İlkine oranla daha zor ve uzun bir tedavi sürecini kapsamaktadır. Diş hekimlerine gelen sık soru; Kanal tedavisi yapılmış bir diş tekrar kanal tedavisi yapılır mı? Bu sorunun cevabı biraz sancılı olsa bile cevabı evettir. Fakat bazı dişler yapılarına göre farklılık göstermektedir. Bu da tedavinin yönüne değiştirebilmektir. Bu diş yapılarının farklılıklarının anlaşılmadığı durumlarda uygun bir kanal tedavi yapılması zordur. Hatta yapılan bu tedavi dişlerde hasar bile bırakabilmektedir. Bu da tedavinin yenilenmesini gerektirmektedir. Sıkıntının ne olduğu konusunda belirsizlik ve tam girilemeyen noktalar, iyi doldurulamayan her kanal mikroorganizmalar üretmekte bu da tedavinin tekrar edilmesine neden olmaktadır.

Kanal tedavisi yapılmış bir diş tekrar kanal tedavisi yapılır mı? Sorusuyla sürekli karşı karşıya gelen diş hekimleri bu soruya net bir cevap vererek doğru yapılmayan ya da sonradan çıkan sorunlara karşılık tekrar kanal tedavisi tekrar edebilir. İkinci kanal tedavisi düzeyli ve ayrıntılı ele alınarak araştırılıp, kontrolleri yapıldıktan sonra yapılmalıdır.

Kanal Tedavisi Nedir?

Dişin içerisinde yer alan sinir ve damarları taşıyan diş çürüğünün pulpa adı verilen odaya ulaştığı durumlarda yapılmaktadır. İlk olarak pulpa odası ve kök kanalarında oluşan enfeksiyon temizlenir. Akabinde mikrobun oluşmasını engellemek amacıyla kanallar ile pulpa odası doldurulur.

Kanal Tedavisin Aşamaları

• Ağrı ve sızı olmaması için dişe anestezi yapılır.
• Diş çürüğü temizlenir.
• Hastalıklı ve yumuşak doku dikkatle çıkarılır.
• Sinir ve doku artıklar dikkatlice temizlenir.
• İyileşene kadar düşün üzeri geçici diş dolgusuyla kapatılır.
• İltihabın artması engellenir.
• Daha sonra diş kanal içerisi özel bir dolgu ile kök ucuna kadar doldurulur.
• Bu şekilde kanal tedavisi sağlıklı bir şekilde tamamlanmış olur.

Son zamanlarda sürekli tekrar edilen Kanal tedavisi yapılmış bir diş tekrar kanal tedavisi yapılır mı? Sorusu ile kanal tedavisi için şunlar söylenebilir. İlk tedaviden sonra akseden diğer sorunlar neticesinde tekrar kanal tedavisi uygulanmasında herhangi bir sıkıntı yoktur.

Yazı İçeriği

• Kanal Tedavisi Sonrası
  • Kanal Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
  • Kanal Tedavisi Sonrası Ağrı Kesici İlaç
  • Kanal Tedavisi Sonrası Ağrı
  • Kanal Tedavisi Sonrası Şişlik
  • Kanal Tedavisi Sonrası Yemek
  • Kanal Tedavisi Sonrası Uyuşukluk
  • Kanal Tedavisi Sonrası Hassasiyet
  • Kanal Tedavisi Sonrası Antibiyotik Kullanımı
  • Kanal Tedavili Diş Çürür mü ?
  • Kanal Tedavili Dişte Renk Değişikliği ve Kararma
  • Kanal Tedavili Dişte Bastırınca Ağrı
  • Kanal Tedavisinin Yeniden Yapılması ( Retreatment )
  • Bize Ulaşın
  • Yorumlar 

Kanal tedavisi sonrasında ağrısız, sorunsuz dişlere sahip olmak ne yazık ki her zaman mümkün olmuyor. Bazen hasta, bezen hekim, bazen malzeme, bazen de teknik sebeplerden dolayı tedavi başarıya ulaşamıyor.

Tedavi sonrasında en çok görülen şikayetler ağrı, şişlik, üzerine bastırırken acı, renk değişikliği, dişin kırılması ve dişin tekrar çürümesi şeklindeyken;

Tedavinin hemen ardından ne zaman yemek yiyebilirim, uyuşukluk ne zaman geçer, ne zaman diş fırçalayabilirim, su içebilir miyim gibi sorular hastalar tarafından sıklıkla sorulmaktadır.

Kanal Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tedavi bittikten sonra dikkat edilmesi gereken en önemli şey, uyuşukluk geçene kadar bir şey yememektir. Uyuşukluk geçince yemek yiyilebilir. Kanal tedavili diş de diğer sağlıklı dişler gibi kullanılabilir.

Yani tedaviden sonra dikkat etmeniz gereken tek şey uyuşukluktur.

Uyuşukluk geçtikten sonra dişiniz size diğer dişlerden daha yüksek geliyorsa ya da herhangi bir rahatsızlık duyuyorsanız tekrar diş hekiminize uğramalısınız.

Kanal Tedavisi Sonrası Ağrı Kesici İlaç

Tedavi sonrasında görülen hafif ağrılar için bir çok ağrı kesici ilaç kullanılabilir.

Eğer çok şiddetli ağrı, zonklayıcı şekilde tedavi sonrası bir ağrı varsa mutlaka diş hekimine tekrar gidilmelidir.

Onun dışında hekim bir ilaç tavsiye etmediği müddetçe ve ilaç kullanmaya bir engel yoksa;

Arveles, Apranax Fort, Majezik, Cataflam, Advil, Nurofen, Dolorex Voltaren v.b. ilaçlar kullanılabilir.

Tavsiyem daha çok apranax ve cataflam üzerinedir. Ama evde mevcutta hangisi varsa o kullanılabilir.

Ağrı kesiciye rağmen geçmeyen, hafiflemeyen bir ağrı varsa mutlaka tekrar diş hekimine gidilmelidir.

Kanal tedavisi sonrasında ağrı kesici kullanırken mümkünse hekiminize danışarak kullanmak daha etkili olacaktır. Eğer hekime bir şekilde ulaşamıyorsanız mutlaka prospektüse bakmak ve ona göre kullanmak asla aşırıya kaçmamak gerekir.

Kanal Tedavisi Sonrası Ağrı

İyi yapılmış bir kanal tedavisi sonrasında genellikle ağrı olmaz.

Tedaviden sonra, doğal olarak kök ucu ve çevresi yaralı olduğu için hafif bir sızlama şeklinde ağrı görülmesi normaldir. Çoğu zaman bu bile olmaz ama olunca da normal kabul edilir.

Bu hafif sızlamaların maksimum 1 hafta içinde tamamen geçmesi beklenir.

Kanal tedavisi görmüş dişler diğer dişlere göre ilk zamanlar daha hassas olabilirler. Bu da normaldir. Yine de kişiyi rahatsız edecek kadar şikayet olmamalıdır.

Eğer tedavi sonrası şiddetli ağrınız varsa diş hekiminize tekrar görünmeniz gerekir.

Mükemmele yakın bir kanal tedavili diş uzun yıllar ağızda sorunsuz hizmet verebilmektedir ancak diş veya hekime bağlı aşağıdaki durumlardan biri veya birkaçı mevcutsa o zaman dişte ağrı olabilir.

Tedavi edilmiş bir dişin ağrımasına sebep olan etkenlerin en çok görülenleri şunlardır;

• Eksik bir tedavi protokolü,

• Gözden kaçan bir kanal varlığı,

• Dezenfeksiyon işlemleri iyi yapılmamış olması,

• Dolgu veya kök dolgusu sızdırması,

• Yüksek bir dolgu yada kuron restorasyonu

• Dişin başka bir bölgeden çürümesi v.s.

 Kanal tedavili dişlerde “retreatment” denen, tedaviyi yenileme işlemi çoğunlukla işe yarar. İşlem basitçe, sorunlu dişin kök kanal dolgusunu sökerek yerine daha iyi bir kök kanal dolgusu ve üst dolgusu yapmak olarak anlatılabilir. Her kanal tedavisi görmüş dişe maalesef bu işlem uygulanamayabilir. Hekim var olan duruma bakarak “retreatment” kararını verir.

Diş hekiminiz duruma göre müdahale edebilir, gerekirse ilaç reçete edebilir, en kötü kanal tedavisini tekrar yapabilir. (Kanal tedavisinin yeniden yapılması “retreatment” işlemi hakkında yazının devamında bilgiler bulabilirsiniz.)

Flare Up: Bazı kanal tedavileri sırasında yada sonrasında, tedavi çok iyi yapılmış olsa bile şiddetli ağrılar olabilmekte hatta şişlik de görülebilmektedir. Flare Up denilen bu durumun sebebi, kök ucundan enfekte maddelerin yada kanal tedavisi sırasında kullanılan ilaçların taşmış olmasıdır.

Flare Up ‘a bağlı ağrı ve şişlikler kısa süreli ve geçicidir.

Kanal Tedavisi Sonrası Şişlik

Kanal tedavili diş şiştiyse hemen bir diş hekimine gitmek gerekir çünkü yukarıda kısaca değindiğim flare up tablosu haricinde kanal tedavisi sırasında yada sonrasında bir şişlik oluşmuşsa bu bir soruna işaret eder.

Kanal tedavisi yapılan dişlerde şişlik bir kaç durumda ortaya çıkmaktadır;

* Kronik Enfeksiyon Varlığı ; bazen kronik enfeksiyon olan dişlerde kanal tedavisine başlanması o bölgedeki enfeksiyonu alevlendirebilir ve şişlik oluşur. Korkulacak bir şey değildir. Diş hekimi hemen bölgeye pansuman yaparak şişliğin inmesine yardımcı olur.

* Enfeksiyon Kaynağının Kök Dışına İtilmesi (Flare Up) ;  kanal tedavisi sırasında dişin kökünü enfekte maddelerden temizlerken bazen bu maddeler dişin kökünden dışarıya yani diş kökünün ötesine taşabilir. Genellikle iyi yıkanmayan, acele ile yapılan kanal tedavilerinde bu durum ortaya çıkar. Vücut bu maddelere karşı hızlıca şişlikle birlikte tepki gösterir. Bu şişlik de geçicidir. Yine pansumanla basitçe çözülebilir.

* Kanal Tedavisinden Sonra Şişlik Oluşması; bu tablo diğerlerine göre ciddidir. Kanal tedavisi bittiği halde şişlik oluştuysa bu ortamda enfeksiyon kaynağının tamamen temizlenmediğinin göstergesidir. Kanal tedavisi iyi yapılmamış olabilir, üst dolgu iyi yapılmamış olabilir, işlemler sırasında diş ve çevresinde dezenfeksiyon sağlanamamış olabilir.. Bir çok sebep saymak mümkün. Sonuç olarak kanal tedavili diş şiştiyse orada enfeksiyon vardır ve tekrar müdahale gereklidir.

Vücudumuzun yabancı maddelere karşı verdiği reaksiyonlardan biri olan şişlik, o bölgede yabancı bir madde olduğunu gösterir. Kanal tedavili diş için de durum böyledir. Şişlik varsa dişin kök ucu çevresinde yabancı bir madde yani bir enfeksiyon kaynağı vardır.

Kanal tedavisi sonrası şişliğin en önemli sebebi eksik uygulanmış olan tedavi protokolüdür. İşlem sırasında dezenfeksiyon başarısızlığı, steril olmayan koşullar yada eksik doldurulmuş kök kanalı tedavi sonrasında şişliğe sebep olur.

Kök içerisinde iyi temizlenmemiş ve doldurulamamış alanlar içerisinde kalan mikroorganizmalar ileride enfeksiyona sebep olabilmektedir.

Aşağıdaki röntgende eksik yapılmış bir kanal tedavisi görülmekte. Soldaki dişin içerisindeki beyaz şeyler kök kanal dolgu maddesi. Açıkça görüldüğü üzere beyaz dolgu maddesi dişin kökünün ucuna kadar gitmemiş ve arada bir boşluk kalmış. Bu yüzden de dişin kökünde bir enfeksiyon oluşmuş. Enfeksiyon alanı kök etrafındaki koyu renkli alandır.

Kanal Tedavisi Sonrası Yemek

Kanal tedavisi devam ederken dişin üzerinde içerisine yemek ve mikroorganizma girişini önleyen geçici bir dolgu yapılır. Bu geçici dolgunun zarar görmemesi ve düşmemesi adına, o bölgeyle yemek yememek daha uygun olur.

Kanal tedavisinden sonra ne zaman yemek yiyileceği tamamen uyuşukluğun ne zaman geçeceğine bağlıdır. Uyuşukluk geçtikten sonra hemen yemek yiyilebilir. Eğer uyuşturulmadan tedavi bitirildiyse beklemeye gerek yoktur, yemek serbesttir.

Kanal Tedavisi Sonrası Uyuşukluk

Bu uyuşukluk 2 ye ayrılır. Normal ve anormal.

Normal uyuşukluk yapılan anesteziye bağlı olup bünyeye göre 2-6 saat arasında tamamen geçmektedir. Kanal tedavisi sonrasında uyuşukluk geçene kadar bir şeyler yememek gerekir çünkü uyuşuk olan bölge kontrol edilemediği için kişi farkında olmadan yanağını ve dudağını ısırarak ciddi yaralanmalara sebebiyet verebilmektedir. Aynı şekilde sıcak şeyleri de içmekten kaçınılmalıdır ancak soğuk şeyler içmekte sakınca yoktur.

Anormal olan uyuşukluk ise uzun süre geçmeyen tiptedir. Bunun sebebi bir şekilde çene içinden geçen sinir dokusuna zarar verilmiş olmasıdır. Eğer kanal tedavisinden sonra uzun süreli geçmeyen uyuşukluk varsa en kısa zamanda bir diş hekimine muayene olunmalıdır.

Kanal Tedavisi Sonrası Hassasiyet

Kanal tedavili dişlerde bir süre üzerine basınca hassasiyet olabilmekte ve bu durum da yemek yerken kişiyi zorlamaktadır. Kanal tedavisi sonrası hassasiyetin sebebi, yüksek bir dolgu, iyi yapılmamış bir tedavi yada geçici bir sızlama olabilir.

Eğer tedavisi tamamlanmış dişiniz yüksek olduğu için yemek yiyemiyorsanız hemen hekiminize tekrar gidip bu şikayetinizi bildirmek gerekir. Çok basitçe yükseklik aşındırılabilir.

Dişin üst dolgusunun yüksekliğinden ziyade arasına yemek kaçması da kişiyi o tarafla yemek yiyemeyecek kadar rahatsız etmektedir. Bu da tıpkı yükseklik gibi, dolgu ile ilgili bir problemdir ve düzeltilebilir.

Kanal tedavili dişte hassasiyet 1-2 haftada azalmıyorsa bir sorunun varlığından şüphe edilebilir. Bu durumda diş hekimine muayene olmak gerekir.

Kanal Tedavisi Sonrası Antibiyotik Kullanımı

Hekiminize danışmadan antibiyotik kullanmayınız !

Diş hekimliğinde antibiyotik kullanım alanı oldukça dardır. Çoğu durumda antibiyotik vermek gerekmez ancak maalesef ülkemizde bunun aksi bir tutum vardır. Hem hekimler hem de toplum antibiyotik sevmektedir. Son yıllarda yapılan antibiyotik kullanımı ile ilgili bilinçlendirme çalışmaları bu konuda olumlu gelişmeler göstermektedir.

Basit düşünecek olursak, ilgili dişi ağrıtan şişiren şey oradaki enfeksiyon varlığıdır. Kaynak kurutulmadan antibiyotik vermek hastayı bir süre rahatlatacak ancak enfeksiyon kaynağı ortadan kaldırılmadığı için şikayetler asla geçmeyecektir.

Başta belirttiğimiz gibi, çok nadiren antibiyotik kullanımı gerekirse, önce ilgili diş kaba tabiriyle “temizlenmeli” sonra antibiyotik verilmelidir.

Bir çok kanal tedavisi olgusunda hiç antibiyotik kullanmaya gerek kalmaz. En sorunlu, hatta çoğu zaman apseli dişler bile iyi bir “temizleme” ile çok hızlı sürede iyileşir. Önemli olan mümkün olduğunca erken sürede bir diş hekimine muayene olmaktır.

Antibiyotik kullanımı ancak enfeksiyon belirtileri varsa uygundur. Bunlar ateş, titreme, apseleşme gibi bulgulardır. Antibiyotik kullanımı gerekliliğine ancak hekim karar verebilir.

Kanal Tedavili Diş Çürür mü ?

Sızdırmaz bir dolgu olduğu sürece kanal tedavili diş çürümemelidir.

Kanal tedavili dişte çürüme şu şekilde olur;

Eğer dolgu sızdırıyorsa, yani kök kanalı dolgusu ve üst dolgu sızdırmaz bir şekilde yapılmadığı için ağız içindeki tükürük ve mikroorganizmalar bir şekilde dişin içine sızıyorsa, ağız içindeki mikroorganizmalar dolgu altında birikerek dolguyu alttan çürütebilir.

Bazı durumlarda ise, örneğin kanal tedavili bir azı dişinin dolgu olmayan tarafında bir çürük başlangıcı olabilir. Bu özellikle ağız hijyeni iyi olmayan bireylerde sıkça görülen bir durumdur. Aşağıdaki çizimde bu durum anlatılmıştır.

Kanal tedavili dişte çürük varlığında duruma göre yeni bir dolgu yapılabilir, eski dolgu sökülüp tekrarlanabilir, diş çok harap vaziyetteyse ve kök kanal tedavisi sağlam ve sorunsuzsa bir porselen kaplama ile estetik ve sağlam sonuçlar alınabilir.

Kanal Tedavili Dişte Renk Değişikliği ve Kararma

Özellikle ön bölge dişlerde insanların en çok şikayet ettiği konulardan biridir, dişin renk değiştirmesi. Bu durumun ortaya çıkmasına sebep olan bir kaç faktör vardır.

Birincisi, kök kanal dolgusunun iyi uyumlandırılmaması, daha doğrusu kök kanal dolgu maddesinin dişin kökü içinde bitirilmemesidir. Kanal tedavilerinde dişler, gutapercha adı verilen kök kanal maddesiyle doldurulur. Eğer bu kök dolgu maddesi diş eti seviyesinden yukarıda kesilirse, zamanla dişe kırmızı-turuncu bir renk verecektir. Bu da kanal tedavili dişin renginin değişmesi olarak görülür. Bunu engellemek için kök kanal dolgusu en az diş eti seviyesinde bitirilmeli ve artıklar iyice temizlenmelidir.Aşağıdaki görsel daha iyi anlamaya yardımcı olacaktır.

İkinci olarak, kanal tedavili bir dişte renk değişikliğinin sebebi alttaki çürüğün iyi temizlenememiş olması veya dolgunun sızdırarak yeni bir çürük oluşturması olabilir.

Bir başka sebep ise, tedavi ile bağlantılı olmayan, dişin yapısıyla ilgili olan durumdur. Kanal tedavisi yapılmış bir dişin damar ve sinirleri alındığı için kısmen canlılığını yitirir. Bunun sonucunda canlı dişelden daha opak ve koyu renkli görünebilir.

Kanal tedavili dişlerdeki renk değişikliğinin birden fazla çözüm yolu vardır. İlgili dişe bir porselen protez yapmak, eski dolguyu değiştirmek yada sadece o dişi beyazlatmak sorunu basitçe çözmek için sıkça kullanılan yöntemlerdir.

*Diş beyazlatma ile ilgili olarak “Tüm Yönleriyle Diş Beyazlatma” yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.

Kanal Tedavili Dişte Bastırınca Ağrı

Tedavinin başlarında ya da tedaviden sonraki ilk zamanlarda, kök ucu yaralı olduğu için bastırınca hassasiyet normal olarak karşılanabilir. Yemek yerken yani dişe baskı gelince ya da dişler birbirine değince hafif bir ağrı oluşur. Bu durum eğer iyi bir kanal tedavisi yapıldıysa çoğu zaman geçicidir.

Tedavi süresince, hemen sonunda ya da bir süre sonra ne zaman olursa olsun, dişinize bastırınca ağrıyorsa bir diş hekimine danışmakta fayda vardır. Çünkü diş hekimi duruma göre eğer çok şiddetli bir şikayet varsa kanal tedavisini yenileme yoluna gidebilir. Kanal tedavili dişe bastırınca oluşan ağrı hekim gözünde kabul edilebilir gibiyse, biraz da ağrı kesici ilaç takviyesiyle durum geçene kadar beklenebilir.

Bazen sinüzit varlığında da özellikle üst dişler azılar bölgesinde genel bir ağrı, sızlama ve hassasiyet olabilir.

Ağrının sebebi bazen gözden kaçmış bir dolgu yüksekliği de olabilir. Geçici ya da kalıcı dolguda yükseklik varsa, o diş diğer dişlere göre daha erken temas edecek ve kök ucuna fazla kuvvet gittiği için ağrıyacaktır. Yine bu durumda da diş hekimi kontrolünde ilgili dolgu hafifçe aşındırılarak çok basit olarak rahatlama sağlanabilir.

Kanal Tedavisinin Yeniden Yapılması ( Retreatment )

Kanal tedavisi görmüş dişlerde bir şekilde sorun varsa, o dişe tekrar kanal tedavisi yapılması yoluna gidilebilir. Bu ikinci hatta üçüncü kez yapılan kanal tedavisine retreatment denir.

Kanal tedavisinde başarının en önemli kriteri, tüm kanalların sızdırmaz bir şekilde kök ucuna kadar dolduruması ve üzerine de yine sızdırmaz bir şekilde dolgu yapılmasıdır. Bu zor bir iştir. Tedavi aşamalarından biri ya da bir kaçı eksik yapılmışsa ilgili dişte yakın zamanda ya da ileride sorunlar olabilmektedir. İşte bu yüzden şikayetleri geçirmek ve dişi ağızda tutabilmek adına yeniden kanal tedavisi yani retreatment yapmak mantıklı olabilir.

Retreatment görece yeni bir tedavi şeklidir. Genellikle hekimler kanal tedavisi ile iyileşmeyen yada bir süre sonra sorun çıkaran dişleri çekme yoluna gitmektedirler. Son tedavi protokolleri ve teknoloji ile birlikte artık bu yaklaşımdan gittikçe uzaklaşılmaktadır ve sorunlu dişlere yeniden kanal tedavisi uygulanabilmektedir.

Retreatment bilgi, beceri ve teknik donanım gerektiren bir prosedürdür. Eski kanal tedavisinin sökülmesi, yeni bir kanal tedavisi yapmaktan çoğuz zaman daha zordur. Sadece tecrübe ile hallolmayan bu iş için bazı aletler de gereklidir. Eğer hekim bunlara sahipse ancak retreatment yapabilir.

Yeniden kanal tedavisi yapılan dişlerin iyileşme oranları, hekimin becerisine bağlı olarak değişse de, bu tedavi sonuç olarak bir denemeden öteye geçememektedir. Yani retreatment denenerek yeniden kanal tedavisi yapılır diş iyileşirse ne ala, işlem başarılı olmuş olur. İyileşme gerçekleşmezse çekim veya apikal rezeksiyon uygulanır.

Aşağıdaki fotoğraflarda kanal tedavisi yeniden yapılmış ve iyileşmiş dişlere ait röntgen görüntülerini inceleyebilirsiniz.

***

***

Bize Ulaşın

Yorum, düşünce ve merak ettiklerinizi aşağıdaki yorumlardan bana iletebilirsiniz.
Hakkımda, iletişim, kampanyalar, tedavi fiyatları gibi sayfalara erişmek için ana sayfaya dönebilirsiniz.

Sağlıklı günler dilerim.

Osmaniye Diş Kliniği, Bakırköy
05538885444

Yorumlar 

Kanal tedavisi yapıldıktan sonra dolgu ne zaman yapılır?

Kanal tedavisi ve dolgu aynı anda yapılır mı?

Kanal tedavisinden sonra hangi işlem yapılır?

Kanal tedavisi geçici dolgu kaç gün sürer?