Ebeveynlerde başlangıçtan itibaren kaygıya neden olabilecek en temel konulardan biri bebeğin beslenmesi. Show
Bebek doyuyor mu? Süt yetiyor mu? Formül mamanın içeriği ve miktarı uygun mu? Bebek sağlıklı gelişim açısından yeterli besini alabiliyor mu? Bu sorular ebeveynlerin ve bakım verenlerin zihninde döner durur. Kaygıya neden konuların kökeninde çoğunlukla şöyle bir inanç yatar: “Yazık, bebek derdini söyleyemiyor”. Çünkü kelimelerin gücünden henüz yararlanamıyor. Oysa iletişim sadece kelimelerle kurulmaz. Bir bebek doğduğu andan itibaren ihtiyaç ve isteklerini anlatmanın bir yolunu bulur. Mimikleri vardır, sesler çıkarır, uzuvlarını hareket ettirir. Beden dili her şeyi anlatır. Hele ki açlık söz konusu olduğunda… Bebeklerde Acıkma yazısı bebeğin açlık ipuçlarını tanımak açısından iyi bir kaynak. Okumanızı tavsiye ederim. Bir diğer yazı ise Bebeklerde Doyma: Sık Duyulan Sorular ve Ebeveyn Endişeleri. Bebeğin doyması ile ilgili pek çok sorunuza yanıt bulacağınıza eminim. Ebeveynler ve bebeğe bakım verenler açısından üzerinde durulması gereken konu bebeğin işaretlerini, gösterdiği belirtileri takip etmek. Çocuğuyla sağlıklı bağ kuran her ebeveyn; bebeğe dikkatini veren her yetişkin bebeğin beden dilinden, çıkardığı seslerden ne anlatmak istediğini anlar, hiç merak etmeyin. Yazıda doymayan bebek belirtileri ve beslenmeyle ilgili pek çok bilgi okuyacaksınız.
Doymayan Bebek Nasıl Anlaşılır?Bir bebek doymuyorsa, yani hala aç ise bunu farklı şekillerde ifade eder. Amerika Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) uzmanları 0-6 ay ve 6-24 ay arası bebeklerin açlık belirtilerini şöyle sıralamışlar: 0-6 ay arası bebeklerde açlık belirtileri:
6-24 ay arası bebeklerde açlık belirtileri:
Yenidoğan Bebeğin Anne Sütüyle Doymadığı Nasıl Anlaşılır?Bebeğinizi emzirdiniz. Ancak bir türlü yeterince doyduğundan emin olamıyorsunuz. Babycentre.co.uk uzmanları bebeğin doymadığını aşağıdaki belirtilerden gözlemleyebileceğinizi söylüyor.
Bir anne aynı zamanda emzirmenin yolunda gidip gitmediğini görmek için göğüslerini de kontrol edebilir.
Bebeğinizde veya kendinizde yukarıdaki belirtilerden herhangi birini gözlemliyorsanız, lütfen zaman geçirmeden doktorunuzla görüşün. Anne sütü hakkında temel bilgilere buradan ulaşabilirsiniz. Bebek emzirme ile ilgili temel bilgiler burada. Bebek Emzirme Kılavuzu da bebeği emzirirken hem kendinizle (emzirirken saç boyanır mı, şarap içilir mi gibi) hem de bebekle ilgili (bebek emerken uyuyakalıyor, terliyor, öksürüyor gibi) merak ettiğiniz soruların yanıtlarını bulabileceğiniz önemli bir kaynak. Okumanızı tavsiye ederim. Doymayan bebek belirtileri bebeğin içinde bulunduğu aya göre değişiklik gösterebilir. Bebekler büyüdükçe doymadıklarını ya da aç olduklarını belli etmek için farklı bir iletişim yolu kullanır. Aşağıdaki tabloda bebeğin içinde olduğu aya göre açlık belirtilerini bulacaksınız. Bunları bilmek bebeğin işaretlerini anlayıp, ihtiyacına hızlı yanıt verebilmenizi sağlar. Bu arada aranızdaki bağ da gün be gün sağlamlaşır.
Doymayan Bebek Uyur mu?Bir bebek doymazsa uykuya dalması zor olur. Bebek acıktığında uykusundan uyanır. Bebek beslenirken yorulursa uykuya dalabilir ancak doymamışsa kısa süre içinde de uyanır. Yani bu soruya,
Aç bebek uyandığında ne yapar?
Bebeğimin Doyduğundan Nasıl Emin Olabilirim?Bebeğin doyduğundan emin olmanın en iyi yolu onu tekrar beslemeyi denemek. Emziriyorsanız, tekrar emzirmeyi deneyebilirsiniz. Formül mama veriyorsanız, küçük ölçekte mama hazırlayıp bebeğe teklif edebilirsiniz. Diğer yandan bir bebek doyduysa,
Doymayan Bebek Kaka Yapar mı?Bebeklerin doyduklarına dair ortak en önemli belirti, günde yaklaşık 4-6 bez ıslatmalarıdır. Yani çiş, bebeğin doyup doymadığına dair belirtilerin başında gelir. Kakada durum biraz daha farklıdır. Çünkü her bebeğin kaka yapma sıklığı, alışkanlığı birbirinden farklıdır. Gelin kısaca bebeklerde kaka durumuna bir bakalım: Bebeğin ilk kakasına mekonyum denir. Koyu yeşil, hatta siyah, yapışkan, kalın bir yapıdadır. Yenidoğanlar yaşamlarının ilk iki gününde, günde en az 1 veya 2 kez mekonyum yapar. Sonra mekonyum bebeğin bedenini terk eder. İlk birkaç hafta bebek, günde 2 kez veya daha fazla kaka yapabilir. Ancak ilk birkaç haftadan sonra bebeğin kaka düzeni değişir. Yenidoğan günlerinin aksine, bebek daha az kaka yapmaya başlar. İlk birkaç haftada dikkat edilmesi gereken nokta bebeğin günde en az 1 kez kaka yapmasıdır. Durum bunun tersiyse, bebeğin yeterince besin alamamasından söz edilebilir. Ve hemen doktora başvurmak gerekir. Yaklaşık 6. hafta ile 3. ay arasında bebek günde 1 kez ve hatta 2-3 günde bir kaka yapabilir. Bebeğin kaka yapmadığı sürenin 3 günü geçmesi durumunda mutlaka doktora başvurmak gerekir. Formül mamayla beslenen bebeklerde kabızlığa sık rastlanabilir. Bebek daha uzun aralıklarla kaka yapabilir. Ancak yine de 5 gündür kaka yapmayan bir bebeğiniz varsa, mutlaka doktorunuzla konuşun ve ne yapmanız gerektiğini öğrenin. Belki normal bir durumdur. Ama bunu bebeği muayene eden bir doktordan duymanız gerekir. Healthline.com’da yer alan makale ile bu konuya farklı bir açıdan bakabiliriz. Makale diyor ki bebekler için sağlıklı kaka yapma sıklığı geniş bir aralıkta incelenmesi gereken bir konudur.
Emzirmek, formül mamayla beslemek ve katı gıda düzeni:
Hangi besinlerin bebeğinizde gaza yola açabildiğini, kabızlığı tetikleyebileceğini, sindirimini rahatlatıp zorlayabileceğini zamanla anlayacaksınız. SÖZÜN ÖZÜ: Bebeğinizi en iyi siz ve de takip eden doktoru bilirsiniz. Burada kaka hakkında verdiğimiz genel bilgilerden yola çıkarak bebeğinizin doyup doymaması hakkında net bir bilgiye ulaşmanız imkansız. Kaka bebeğin sağlığı açısından önemli bir gösterge. Ancak bebeklerin kaka yapma sıklığı, alışkanlıkları farklı olabilir. Bu nedenle bebeğinizin doymadığından endişe ediyorsanız, diğer işaretlerini de göz önünde bulundurun. Ve ebeveyn içgüdüsünden yola çıkarak normal dışı bir durum olduğunu seziyorsanız, vakit kaybetmeden doktorunuza danışın. Doymayan Bebek Geğirir mi?Doymayan bebek geğirir mi sorusuna cevap bulmadan önce bebeklerin neden geğirdiğine bakalım.
Yukarıdaki nedenlere bağlı olarak bebeğin özellikle ilk 3 ayda, gazını çıkarması için yardıma ihtiyacı vardır. Ve beslenme sırasında bebeğin en az 2 kez geğirmesi için ara vermek rahatlatıcı bir yöntemdir. Bebek gazlı görünmese bile bunu yapmakta fayda var. Gaz sorunu, genellikle bebek dünyaya geldikten 2 hafta sonra ortaya çıkar. Bebeğin sindirim sistemi geliştikçe de bu sorun ortadan kalkar. Bebeklerde Gaz: Gaz Sancısı, Nedenleri, Gaz Çıkarma Yöntemleri yazımızda gaz konusuyla ilgili detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. Doymayan Bebek Geğirir mi sorusuna dönersek, geğirir. Peki neden? Gaz oluşumu nedeniyle. Bebek beslenmesi sırasında hava yutabilir. Bunun sebepleri nedir?
Bu durum bebeğin tok hissetmesine de etken olabilir. Geğirmek bebek için rahatlatıcıdır. Ancak doymayan bebeğin geğirmesi bebek özelinde değerlendirilmesi gereken bir durum olabilir. Özellikle bu durum sürekli tekrarlıyorsa, bebek genellikle huzursuzsa mutlaka doktoruyla görüşmeniz gerekir. Doymayan Bebek Kilo Alır mı?Doymayan bebek kilo alır mı sorusunu cevaplayabilmek için önce bebeklerde kilo alımının dinamiklerine bakmalı. Ve de kilo kaybetmeye neden etkenlere… Yenidoğan aşamasında durum şöyledir:
Bir bebeğin kilo almasını sağlayan dinamik şöyle çalışır: Bebeğin toplam kalori alımı, harcadığı kaloriden yüksek olmalıdır. Healthline uzmanları bir bebeğin kilo kaybına dair nedenleri şöyle açıklıyor:
Bebeğinizde kilo kaybına yönelik bir durum yoksa zaten doyuyor demektir. Bebek doyuyorsa belirtileri neler?
Bebek doymuyorsa belirtileri neler?
Bebeğinizin doyup doymadığını anlamak için yukarıdaki belirtileri gözden geçirin. Bebeğinizin yeterince beslenemediğinden şüphe duyuyorsanız bunu mutlaka onu takip eden doktoruyla görüşün. Aç Bebek Nasıl Anlaşılır?Bebeklerde acıkma belirtilerini iki aşamada gözden geçirebiliriz. 1. Aşama: Ağlama Öncesi
Her bebeğin ağlama düzeyi farklıdır. Bazı bebekler önce ağlama benzeri sesler çıkararak açlıklarını anlatmaya çalışabilir. Sabrı kalmayınca da avazı çıktığı kadar ağlar. Bebeğin Açlık Sinyallerini Takip Etmenin YararlarıBazı uzmanlar bebeği saatleri belli bir beslenme programı yerine açlık sinyallerini takip ederek beslemenin daha uygun olduğu görüşünde. Bu durumun yararları ise şöyle açıklanıyor: Sinyalleri takip etmek dikkatinizin bebeğin üzerinde olmasını gerektirir. Bu da bebeği daha iyi tanımanız için bir fırsat. Zaman içinde bebekle ebeveyn ve bakım veren diğer yetişkinler arasında sağlıklı bağlar kurulması açısından önemli.
Aç Olan Bebek Neden Emmez?Kimi zaman bebek aç olsa da emmek istemez. Başını memenin tersi tarafa çevirir, memeyi ağzına alır ama sütü çekmez veya çok zayıf çeker. Memeyle kavga eder. Ağlar. Bu durumun pek çok farklı sebebi olabilir. Mayo Klinik uzmanlarına göre aç bir bebek aşağıdaki nedenlerle emmez: Ağrısı ya da sızısı vardır: Diş çıkarma, pamukçuk veya uçuk bebeğin ağzında acı ve ağrıya neden olabilir. Emmek ya da yan yatış pozisyonu, enfeksiyon gibi bir nedenle kulağı ağrıyan bebeğe acı verebilir. Aşı nedeniyle oluşabilecek acı ya da yara bazı emzirme pozisyonlarında bebeği ememeyecek kadar rahatsız edebilir. Hastalık: Soğuk algınlığı ya da burun tıkanıklığı bebeğin emerken nefes almasını zorlaştıracağından bebek emmek istemez, ememez. Stres veya dikkat dağıtan herhangi birşey: Aşırı uyarılma, anneden uzun süre ayrı kalma, beslenme saatinin çok gecikmesi gibi nedenler bebekte huzursuzluk ve emmede zorluk yaratır. Bebeğin memenizi ısırmasına verdiğiniz büyük bir tepki de aynı etkiye sahiptir. Bebekler strese girer. Bebeklerde Stres yazımız bunu anlatıyor. Diğer yandan bebeğin sadece dikkatinin dağılmış olması bile emmesini etkileyebilir. Beklenmedik kokular ya da tatlar: Kullandığınız yeni bir sabun, parfüm, losyon ya da deodorant bebeği, memenizi emmekten vazgeçecek kadar etkileyebilir. Beslenme stilindeki değişim, ilaç
tedavisi, menstrüasyon dönemi ya da yeniden hamile kalmak gibi nedenler anne sütünün tadında değişimi tetikleyebilir. Bebek bu nedenle de emmek istemeyebilir. Bebekler Doyduğunu Ne Zaman Anlar?İnsan ve beslenme arasındaki sağlıklı ilişkide doymak, gıda almayı bitirmektir. Tokluk ise doymanın ardından, bir sonra gelişen açlık hissine kadar geçen süreyi ifade eder. Bebekler bilinçli ve zeki varlıklardır. İçgüdüsel olarak ne zaman beslenmeleri gerektiğini ve ne zaman doyduklarını bilirler. Bebekler doğdukları andan itibaren ihtiyaçlarıyla uyumludur, yani ihtiyaçlarını fark ederler. Bu nedenle ebeveyn olarak onların işaretlerini takip etmek son derece yol göstericidir. Bir bebek doyunca,
Anne sütü kolay hazmedilir. Bu nedenle anne sütüyle beslenen bebekler formül mamayla beslenen bebeklere göre daha sık acıkır. Bu da bebeğin doğumdan sonraki ilk birkaç haftada her 2-3 saatte bir beslenmesi anlamına gelir. Bebek büyüdükçe her beslenmede daha fazla emerek karnını doyurur. Bu da iki beslenme arasındaki süresinin uzamasına neden olur. Bebek Yeterince Besleniyor mu?Özellikle yeni anne olmuş kadınlar bebeklerinin yeterince beslenip beslenmediği konusunda endişelidir. Bir yenidoğan hastaneden çıktıktan sonraki 48 ila 72 saat içerisinde doktoru tarafından tekrar gözlemden geçirilmelidir. Bu doktor ziyaretinde, doğduktan sonraki ilk birkaç günde doğum kilosunun yaklaşık yüzde 7-8’ini (hatta daha fazlasını) kaybeden bebek, tartılır. Boyu ölçülür. Fiziksel olarak genel bir muayeneden geçirilir. Bu ziyaret ebeveynlerin bebeğin beslenmesiyle ilgili merak ettikleri soruları sorabilmeleri için de güzel bir fırsattır. Bebekler yaklaşık 2. haftalarında genellikle doğum kilolarını yakalar. Ve 1 yaşına geldiklerinde kilolaları, doğum kilolarının 3 katını bulabilir. Bir bebek,
Bir bebek,
Böyle bir durumdan şüphe ediyorsanız lütfen zaman geçirmeden doktorunuzla görüşün. Bebeğin genel huzursuzluk halinin altında neyin yattığını doktorunuzla birlikte araştırın. Bebek beslenmesiyle ilgili aşağıdaki bilgileri mutlaka gözden geçirin:
Parmak Emmek Her Zaman Açlık Belirtisi midir?Parmak emmek özellikle yenidoğan döneminde önemli bir açlık belirtisidir. Ancak yenidoğan döneminden sonra parmak emmek tek başına çok net bir açlık belirtisi olmayabilir.
“Bir bebek, ağlamayı desteklemeyen ya da anlamayan bir çevrede duygularını köreltmenin ve ağlama ihtiyacını bastırmanın bir yolu olarak parmak emer” der. Ve bu geçici olarak yatıştırıcı bir etki yaratır. Ancak bebeğin oluşmuş bir stresi varsa, bunu boşaltması bu şekilde mümkün olmaz. Bebeğim Kilo KaybederseYenidoğan bir bebek genellikle ilk iki günde doğum kilosunun yaklaşık yüzde 7-8’ini kaybeder. Bazen bu oran daha fazla olabilir. Ama genellikle yüzde 11’i aşmaz. Bu durum bebeğin yeterince beslenmediği anlamına gelmez. Kilo kaybı, bebeğin vücut sıvısının azalmasına bağlıdır ve normaldir. Bebeğin ilk kakası olan mekonyum da kilo kaybına yol açar. Birkaç gün sonra bebeğin bedeni, anne rahmi dışındaki yeni yaşama adapte olmaya başlar. Bebek doğumdan sonraki 5-7. günde tartıldığında kilo almaya başladığı görülür. İki hafta sonra da genellikle doğum kilosuna ulaşır. Bebek hastaneden taburcu olduktan sonra 48 ila 72 saat arasında genel doktor kontrolleri için hastaneye çağrılır. Bu kontrolde bebeğin kilosuna, boyuna, sarılık değerlerine bakılır. Bebek genel fiziki muayeneden geçirilir. Bu muayenede bebeğinizle ilgili her türlü sorunuzu doktoruyla konuşmalısınız. Beslenme düzeniyle ilgili merak ettiklerinizi ve endişelerinizi mutlaka dile getirmelisiniz. İlerleyen aylarda düzenli doktor kontrollerini aksatmamalısınız. Bebeğinizin kilo kaybetmesinden ve yeterince beslenemediğinden endişelendiğinizde zaman kaybetmeden doktoruyla görüşmelisiniz. Bebeğim Yeterince Besleniyor mu?Bebeğinizi emziriyorsanız tam olarak bebeğin ne kadar süt içtiğini ölçemezsiniz. Formül mamada durum farklıdır. Doktor önerisiyle belli bir ölçüde verdiğiniz için bebeğin ne kadar mamayla doyduğunu bilirsiniz. Bir bebeğin kilo alım hızı, gün içinde ıslattığı bez sayısı, içinde bulunduğu duygu durumu yeterince beslenip beslenmediğine dair güzel ipuçlarıdır. Yeterli beslenmeye dair diğer ipuçlarına gelince…
Sağlıklı bir emzirme seansından sonra annede durum aşağıdaki gibidir:
Bebeğinizin yeterli beslenip beslenmediğiyle ilgili endişeleriniz varsa lütfen bunu onu takip eden doktoruyla görüşün. Bebeği Dinleyerek Besleme Nedir? (Responsive Feeding)Bebekler konuşamasalar dahi acıktıklarını ya da doyduklarını çeşitli yollarla anlatır. Bebek aç ya da tok olduğuna dair sinyalleri gönderdiğinde ona hızlı yanıt vermeniz önemlidir. Ve bu yanıtın sevgi ve şefkat dolu olması paha biçilmezdir. Bebeği dinleyerek besleme yani İngilizce adıyla responsive feeding; bebeği belirlenen bir zaman çizelgesine göre değil, bebeğin verdiği sinyalleri gözeterek beslemeyi anlatır. Amerikan Pediatri Akademisi uzmanlarına göre bu yöntem bebek açısından yaşama sağlıklı bir başlangıçtır. Bebeği Dinleyerek Beslemenin FaydalarıBebeği dinleyerek beslemenin pek çok faydası var. Bu yöntemle aşağıdakileri deneyimlersiniz.
|