Rahim ağzı alındıktan sonra hamile kalınır mi

Uzun süredir gebe kalamadığı için rahim filmi HSG çektiğimiz kişilerin kayda değer bir kısmı, filminin çekildiği ay veya takip eden 4 ay içinde gebe kalmaktadırlar. HSG bir radyolojik tanı yöntemi olmakla birlikte böyle olumlu bir yan etkiye de sahiptir.

Olgunlaşarak yumurtalıktan çıkan yumurta ile ona doğru ilerleyen sperm hücreleri rahim tüpleri vasıtasıyla birbiriyle buluşurlar. Tüp dediğimiz bu ince kanalların tıkalı olması durumunda sperm ile yumurta buluşamayacağından doğal yolla gebe kalmak imkânsızdır.

Tüplerin temelli tıkalı olduğu durumlar dışında bazen küçük yapışıklıklar, sümüksü tıkaçlar veya pıhtı tıkaçları tüpteki geçişi engelliyor olabilir. Rahim filmi HSG çekimi sırasında rahimden verilen ve tüplerden geçmesi sağlanan sıvı ilaç, tüplerdeki bu tür engelleri ortadan kaldırır. Aynı zamanda yumurtanın tüp içinde ilerlemesine yardım eden yüzey hücreleri ile emriyonun rahim içinde tutunacağı endometrium uyarılır.  Tüm bu nedenlerle rahim filmi HSG çekimini takip eden 4 ay boyunca gebe kalma şansı önceki döneme göre belirgin derecede artmaktadır.

Rahim filmi HSG bir röntgen filmidir. Çekim sırasında gözle göremediğimiz, saydam olmayan cisimlerin de içinden geçebilen bir ışık türü olan X ışınları kullanılmaktadır. X ışınlarının fazlası zararlıdır. Bu nedenle, eskiden, rahim filmi HSG çekildiği ay korunma önerilirdi. Ancak artık çok az miktarda X ışını ile mükemmel kalitede rahim filmi çekebilen, gelişmiş, özel röntgen cihazları bulunmaktadır ve bunlarla çekilen HSG sonrası korunmaya gerek kalmamakta, yükselen gebe kalma şansından aynı ay yararlanmak mümkün olmaktadır.

Tıkanıklıklar açılır mı?

Tüplerdeki geçici sebeplere bağlı tıkanıklıklar rahim filmi ve tek tüp filmi ile açılabilir. Tek tüp filmine “selektif salpingografi” adı verilir. Rahim filminde ağız kısmından tıkalı çıkan tüplerin %70 gibi çok büyük bir kısmı tek tüp filmi ile açılabilmektedir. Şişli Echomar’da tek tüp filmi (Selektif salpingografi) gerekli kişilerde rutin olarak uygulanmaktadır.

Nasıl Açılır?

HSG çekimi halk arasında ilaçlı röntgen olarak da tanımlanmaktadır. Bu uygulama rahim içerisindeki anomalilerin, tüplerin açıklık ve kapalılık durumlarının teşhisinin konulması amacı ile gerçekleştirilmektedir. HSG çekimi kadının biyolojik döngüsünde regl dönemi bittikten sonra birkaç gün içerisinde çekilmektedir. Temelde bir tanı yöntemi olan HSG çekimi; tıkanmış tüplerin açılmasında da işlevseldir. 

HSG çekimi sırasında rahim içerisinde içinde farklı maddelerden hazırlanan kontrast ilaç bulunan balon kateter yerleştirilmektedir. Uygun şekilde tazyikli bir şekilde rahim içerisine gönderilen ilacın etkisi ile pıhtı ya da farklı nedenler ile tıkanmış tüplerin açılması da sağlanmaktadır. Böylece gebelik isteyen kadınların birçoğu HSG filmi çektirdikten sonra hamile kalabilmektedir. 

Geçirilmiş myom ameliyatı, kürtaj veya sezaryen gibi ameliyatlardan sonra ve rahim tüberkülozundan sonra rahim iç tabakasında yapışıklıklar oluşabilir.

Bu hastalarda adet hiç olmayabilir, adet kanaması normalden az olabilir veya yapışıklık az ise adetler normal olabilir. Yapışıklık çok az olsa bile hastalar gebe kalmayabilir veya düşük olabilir. Çocuk sahibi olmak isteyen hasta grubunda en iyi tedavi histeroskopi ile yapışıklıkların açılmasıdır. Bu ofis veya klasik histeroskopi ile yapılabilir. Hastalarda yapışıklıklar tekrar oluşabilir ve tekrar cerrahi girişim gerektirebilir.

Rahim içinde oluşan yapışıklıklar gebe kalamama, düşük yapma ve az veya hiç adet olamamanın önemli nedenlerinden biridir. İlk tanımlayan kişinin adı ile Ashermansendromu olarak da anılır. Genellikle rahim içinde oluşturulan bir travmayı (tahribat) takip eder. En sık görülen senaryo kürtaj sonrasında adet kanamalarının azalması veya kesilmesi nedeni ile yapılan araştırmalarda rahim içinde yapışıklık olduğunun anlaşılmasıdır.

Kürtajı takip eden diğer nedenler arasında ise doğum sonrasında bebeğin eşinin tam olarak çıkmamasına bağlı olarak yapılan girişimler ve rahim içindeki myomlara yönelik ameliyatlar yer almaktadır. Daha az olarak çocukluk çağında geçirilmiş bir tüberküloz (verem) enfeksiyonuna ikincil olarak da görülebilir. Anlaşılacağı üzere rahim içi yapışıklıkların oluşumu için ya bir enfeksiyon ya da bir travma gereklidir.

Genelde her ikisi beraber görülür. Kürtaj sonrasında her ay rahim iç tabakasının yenilenmesinden sorumlu olan bazal hücre tabakasından oluşan hasar sonucunda rahim iç tabakası artık yenilenemez hale gelir ve rahim duvarları birbirine yapışır.

Rahim İçi Yapışıklığı Belirtileri Nelerdir?

En sık olarak kürtaj sonrası adet kanamalarının kesilmesi veya belirgin olarak azalması söz konusudur. Normalde kürtajdan sonra düzenli adet gören kadınlarda 4-8 hafta içinde adet kanamasının gelmesi beklenir. Gelmediği takdirde rahim için yapışıklıklarından şüphelenilmelidir. Daha az olmak üzere adet kanamalarının ağrılı olması (dismenore),nedensiz gebe kalamama ve tekrarlayan düşükler de rahim içi yapışıklıklarının belirtisi olabilirler.

Tanı için vajinal yolla yapılan ultrason muayenesi, rahim filmi (HSG),ve histeroskopi kullanılabilecek araçlardır. Bunların içinde tanıyı kesinleştiren ve aynı seansta tedavi olanağı sağlayan histeroskopi altın standart olarak kabul edilmektedir.

Rahim İçi Yapışıklığı Tedavisi

Rahim içi yapışıklıkların tedavisinde güncel standart histeroskopik yapışıklık açılması işlemidir. Körlemeden yapılan kürtajlar artık tarihe karışmıştır. Histeroskopi ince bir teleskop ile vajinal yoldan rahim içine girilerek rahim boşluğunun su ile şişirilmesine verilen isimdir. Önceleri sadece tanı koymak amacı ile yapılan bu işlem ile artık rahim içinde girişim yapma olanağı da vardır. Rahim içi yapışıklıkları makas veya elektrik enerjisi kullanılarak açılabilir.

Başarı yapışıklıkların derecesi ve cerrahın deneyimi ile doğru orantılıdır. Yapışıklıklar ne kadar yoğun ve rahim iç boşluğunun orantısal olarak ne kadar büyük kısmını kaplıyorsa tedavinin başarısız olma şansı o kadar yüksektir. Özellikle rahim boşluğunu tamamen kapatan yapışıklıkların tedavisi çoğu zaman imkânsızdır. Yapışıklıkların yoğun olduğu durumlarda bazen birden fazla girişim gerekebilir. Bizim 5-6 defa yapışıklık açılması yaptığımız ve sonuçta gebe kalan hastalarımız var.

Bu nedenle kadının bu işlemler sırasında sabırlı olması ve ümidini yitirmemesi çok önemlidir. Histeroskopi sonrasında, yapışıklık tekrar oluşmasın diye, rahim içine balon konabilir. Ancak balonun yapışıklıkların tekrar oluşumunu engellediği kesin olarak gösterilmemiştir. Ağır olgularda işlem sonrası kısa bir süre estrojen hormon tedavisi kullanılsa da yararı tartışmalıdır. Ağır yapışıklıkları olanlarda hormon tedavisinin bitiminden sonra adet kanamasının akabinde tekrar histeroskopi ile bakılmasını öneriyoruz.

Tedavinin Başarısı Nedir?

Şiddetli yapışıklıkları olan kadınlarda birden fazla histeroskopi çoğu zaman gerekir. Rahim boşluğu kabul edilebilir ölçülerde veya tam olarak açılmış olan kadınlarda eğer tüp çıkışları da açıksa kendiliğinden gebelik şansı olacaktır. Eğer rahim boşluğu belirgin ölçüde oluşturulabilmiş ancak tüp çıkışları görülemeyen kadınlarda ise tüp bebek yapılması gerekir.

Gebelik Durumunda Oluşabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

Gebelik olduğu takdirde düşük ve erken doğum riski artar. Şiddetli rahim için yapışıklık açılması sonrasında gebe kalan kadınlarda bebeğin eşinin (plasenta) anormal yerleşiminden kaynaklanan sorunlar olabilir. Bunlar plasenta previa (plasentanın doğum kanalında bebekten önce gelmesi) ve yapışkan placentadır.

Placentaaccreta veya percreta adı verilen yapışkan plasentanın rahim kas tabakasına ve hatta kas tabakasını da geçip rahim dış zarına kadar gömülmesi sonrasında doğum sırasında plasenta yerinden çıkarılamayabilir ve buna bağlı sorunlar yaşanabilir. Bu gibi durumlarda rahmin alınması bile gerekebilir.

Rahim ağzı kanseri olan bir kişi hamile kalabilir mi?

Rahim ağzı kendini yeniler mi?

Yapay rahimle hamile kalınır mi?

Rahim ağzı kanseri ameliyattan sonra tekrarlar mı?

LEEP sonrası HPV tekrarlar mı?

Rahim ağzı darlığı hamile kalmaya engel mi?